Boğazlar’dan geçiş ücreti 36 yıldır aynı!
Dolar, altın hep artıyor ama Boğazlar’dan geçiş ücreti 36 yıldır güncellenmedi. 1983’te 1 gram altının 2.78 ABD Doları’na sabitlenmesinden dolayı Türkiye her yıl yaklaşık 2,2 milyar dolar kaybediyor. Güncel kur oranıyla altının gramı 45-46 dolar civarında seyrediyor.
Dolar ve altın yıldan yıla rekorlar kırarken İstanbul Boğazı'nda altın/frank üzerinden belirlenen gemi geçiş ücretleri 36 yıldır değişmedi. 1983 yılında 1 gram altın karşılığı 2.78 dolar üzerinden hesaplanarak sabitlenen geçiş rejimi nedeniyle bugüne kadar Türkiye, milyarlarca dolar kaybetti.
Dolarda kendi enflasyonundan dolayı her yıl belli bir değer kaybı gerçekleşmesie rağmen ve bugün 1 gram altın 45-46 dolara yaklaşmış olsa da yıllar önce 2.78'de sabitlendiğinden ötürü ücretlerde değişim yapılamıyor.
KANAL İSTANBUL'UN ÖNEMİ
Deniz hukuku uzmanı Tümamiral Cihat Yaycı'nın hesaplamasına göre, Boğaz geçişlerinden yıllık 150 milyon dolar gelir elde eden Türkiye, Montrö Sözleşmesi gereği altın/frank üzerinden belirlediği geçiş ücretlerini güncel dolar/altın kurları üzerinden yeniden belirlese, yıllık 2.4 milyar dolar gelir elde edecek. Bu yeni düzenleme sadece devletin kasasını doldurmakla kalmayacak; aynı zamanda Türk bayraklı gemi sayısını artıracak, petrol ve doğalgazın tankerlerle Boğaz'dan geçirilmesini avantaj olmaktan çıkararak yeni boru hatları inşasının yolunu açacak. Kanal İstanbul gibi yeni geçişlerin açılması da rekabeti teşvik edecek.
ŞUANDA BİR GRAM ALTIN 45 DOLAR
Yani Türkiye, 35 yıldır Boğaz geçiş ücretlerini belirlerken 1 gram altını 2.78 dolar, 1 ons altını ise (31.1 gram) 86,38 dolar olarak kabul ediyor. Oysa bugün 1 ons altının fiyatı 1400 ABD Doları civarında ve zaman zaman 2 bin dolara kadar çıktığı da oldu. Bugün 1 gram altının 45-46 dolara ulaştığı düşünüldüğünde geçiş ücretlerinin en az 16 kat daha fazla olması gerekiyor. Dr. Cihat Yaycı'nın bu hesaplamaları ışığında Türkiye Cumhuriyeti, olması gereken rakamların dışında, Boğaz geçiş ücretlerinde yüzde 94'e varan indirim uyguluyor. Halen Türkiye, 35 yıl önceki rakamların sabitlenmesinden ötürü Boğazlar'dan yılda ancak 150 milyon dolar gelir elde edebiliyor. Oysa benzer stratejik konumdaki Panama Kanalı'ndan yıllık 1.8 milyar dolar, Süveyş Kanalı'ndan ise yaklaşık 5 milyar dolar para kazanılıyor.
Ana Sayfa
Foto Galeri
Boğazlar’dan geçiş ücreti 36 yıldır aynı!
