Hamsiyi deniz anaları kolluyor
Samsun 19 Mayıs Üniversitesi’nden Prof. Dr. Levent Bat, ‘beroe ovata’ adlı bir tür deniz anasının, başta hamsi ve çaça olmak üzere çeşitli balık stoklarının artmasına neden olduğunu söyledi.
Karadeniz son 15 yılda iki ayrı egzotik deniz anası türünün istilasına uğradı. Tankerlerin balast suları ile Karadeniz’e giren bu canlılar, denizdeki ekosistemi alt üst etti. Bunlardan ilkinin hamsi soyunun azalmasına, ikincinin ise artmasına neden olduğu belirtiliyor.
HAMSİYİ BİTİREN ‘MNEMİOPSİS LEİDY’
Ondokuzmayıs Üniversitesi (OMÜ) Sinop Su Ürünleri Fakültesi Temel Bilimler Bölüm Başkanı Prof. Dr. Levent Bat, saydam, jelimsi deniz anasına benzer bir canlı olan ‘mnemiopsis leidy’nin Karadeniz’de ilk olarak 1987’de görüldüğünü söyledi. Karadeniz’e Kuzey Atlantik’ten sefer yapan gemilerin balast sularıyla taşındığı sanılan canlının açık sularda çoğalmasının ardından, hamsinin varlığını tehdit eder hale geldiğini belirten Bat, 1989 yazında ‘mnemiopsis leidy’nin Karadeniz’deki popülasyonunun 800 milyon ton olarak hesaplandığını söyledi.
‘Mnemiopsis leidy’nin, hamsinin beslendiği ‘planktonları’ tüketmesi, balığın açlık çekmesine yol açıyor. Larvaları büyümeyen hamsiler de üreyemiyor.
HAMSİYİ CANLANDIRAN ‘BEROE OVATA’
Bat, buna karşın yine gemilerin balast sularıyla geldiği tahmin edilen ‘beroe ovata’ adlı bir başka canlının ise Karadeniz’de üremesiyle bu sürecin tersine döndüğüne işaret ediyor. İlk kez 1997’de Kuzey Karadeniz’de görülen ‘beroe ovata’nın gelişiyle hamsilerin yok olmasına neden olan ‘mnemiopsis leidy’ azalma sürecine girdi. Prof. Dr. Levent Bat, çalışmaların ‘beroe ovata’nın ‘mnemiopsis leidy’ ile beslendiğini ortaya koyduğunu ifade ederek, “Bu gelişme sonrasında da hamsi yumurta miktarında artış gözlendi” diye konuştu.
EGZOTİK TÜRLERİN KONTROLÜ ŞART
Prof. Dr. Levent Bat, Karadeniz ekosisteminin, kıyı bölgelerindeki hızlı kentleşmenin getirdiği kirlenme, aşırı avlanma ve egzotik türlerin istilası yüzünden önemli ölçüde değiştiğini vurguluyor. Prof. Dr. Bat, “Beroe ovata’ türünün Karadeniz’de görülmesiyle balık stoklarında düzelme gözlemledik. Bu sayede Karadeniz ekosisteminde ‘mnemiopsis leidy’ istilasının zararları onarılıyor. Karadeniz ekosisteminin gelecekteki değişimi ise ‘beroe ovata’ istilasının kalıcılığına göre değişecek” dedi. Prof. Dr. Levent Bat, balast sularıyla gelen egzotik canlıların kolay ve hızlı yayılmasını engellemek için, kalıcı çözümler üretilmesi gerektiğini kaydederek limanlara gelen tankerlerin balast sularının incelenmesi gerektiği önerisinde bulundu.
MNEMİOPSİS, HAMSİ YUMURTASI YİYOR
Mnemiopsis leidy. Mnemiopsis’in doğal yaşam alanı Atlas Okyanusu’nda Kuzey Amerika ile Güney Arjantin arasında kalan kıyılar. Bu canlı bulunduğu tüm kıyılarda planktonları, larva ve yumurtaları yemesiyle ekosistemde ciddi hasarlar bırakmasıyla tanınıyor.
Bilim adamları son 50 yılda Karadeniz kıyılarındaki kontrolsüz balıkçılığın bu tür deniz canlılarının üremesi için elverişli ortamı yarattığına işaret ediyor. Ticari avlanmanın besin zincirinin üst kısımlarındaki etobur balık türlerine odaklandığını ve bu tür balıkların sayısını azalttığına vurgu yapan uzmanlar, bu nedenle de deniz anası tipi canlılar hızla çoğalabiliyor. Uzmanlar, 1970’lerde uskumrunun soyunun tükenecek kadar azalması ile deniz anası istilası arasında ilişki kuruyor.
Aşağıdaki bölüme haber ile ilgili yorumlarınızı yazabilirsiniz
Kurumsal Üyelerimiz
OBA Denizcilik
BAASE & ELSEK
DOLPHİN Scuba Tea..
YENAL Denizcilik
EDO TURİZM
ORSA Tanker İşlet..
JUNIORORCUN Yat İ..
MERYEM ANA Deniz ..
EŞMELER Tarım Ltd..
VERA Denizcilik
...
Ana Sayfa
Foto Galeri
Hamsiyi deniz anaları kolluyor