İsrail'den ABD'ye Hayfa Limanı resti
İsrail, 25 yıllığına Çin'e kiraladığı Hayfa Limanı'nı incelemek isteyen ABD'nin talebini geri çevirdi. Amerikalı yetkililer, Çin devleti tarafından işletilen bir şirketin Hayfa'daki yönetimi üstlenmesi durumunda, ABD Donanması'nın liman ziyaretlerine son vereceğini söylüyor.
İsrail Hükümeti, ABD Sahil Güvenlik güçlerinin Hayfa'daki limanı Çin'in keşif-gözetleme yetenekleri açısından incelemesine izin vermedi. Talep, geçen yıl Trump yönetimi tarafından Tel Aviv'e iletilmişti. Washington'un isteğini değerlendiren Tel Aviv, Çin ile anlaşmayı tekrar gözden geçirdikten sonra ABD'ye ret yanıtı verdi. Haaretz gazetesinin duyurduğu gelişme, İsrail ile ABD arasında üç yıldır süren Hayfa krizindeki son noktayı da açıklığa kavuşturmuş oldu. Haaretz'in haberine göre Amerikalı yetkililer, 6. Filo'nun İsrail ziyaretlerini askıya alacağı konusunda Tel Aviv'i bir kez daha uyardı.
CASUSLUK İDDİASI
'Shanghai International Port Group' (SIPG) tarafından 25 yıllığına kiralanan Hayfa Limanı, ABD ile İsrail arasında önemli bir kriz konusuna dönüştü. Çinli şirket Hayfa'ya ticari bir liman inşa etmek için 2015 yılında İsrail Ulaştırma Bakanlığı ile bir anlaşma imzalamıştı. SIPG, limanı genişletmek ve geliştirmek için 2 milyar dolarda fazla taahhütte bulunmuş ve karşılığında 25 yıl boyunca işletme hakkını almıştı. Fakat ABD, Çinli şirketlerin Çin Halk Kurtuluş Ordusu adına casusluk faaliyetleri yaptığını ve elde ettikleri tüm ticari ve askeri sırları devletle paylaştığını iddia ederek anlaşmaya itiraz ediyor. 6. Filo'nun sık sık ziyaret ettiği İsrail Donanma Üssü'nün Hayfa'ya çok yakın olduğu bildirilen bu itirazlarda, İsrail'in nükleer başlık taşıyabilen denizaltılarının da sırlarının açığa çıkacağı iddia ediliyor. Hatta Amerikan Foreign Policy dergisi, Çin'in ABD teknolojisini elde etmek amacıyla İsrail'i arka kapı olarak kullandığına ilişkin bir dosya bile yayınladı. ABD yönetimi ise anlaşmasının hayata geçmesi durumunda 6. Filo'nun liman ziyaretlerine son vermek zorunda kalacağı konusunda Tel Aviv ciddi şekilde uyarıyor.
Geçen yıl kabul edilen ABD'nin Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası (NDAA)'nda da Hayfa Limanı'na ilişkin şu ifadeler yer almıştı: "ABD’nin Hayfa Limanı'nda gelecekte ileri deniz unsurlarını konuşlandırma konusunda menfaatleri olduğu, ancak bu yasanın onay tarihi itibarıyla Hayfa Limanı'nın kiralanması konusunda ABD Hükümeti'nin ciddi kaygıları olduğu, İsrail Hükümeti'ni ülkedeki yabancı yatırımın güvenlik konusundaki yansımalarına ilişkin uyarması gerektiği, Senato'nun kanaatidir."
ÇİN'İN DENİZ AŞIRI YATIRIMLARI
Çin'in İsrail'de giderek artan altyapı yatırımları, bu faaliyetleri Pekin'in büyüyen ekonomik ve yumuşak gücünün anahtarı olarak gören Washington’da endişeye yol açıyor. Çin’in dev şirketlerinden SIPG, Hayfa Limanı'nı genişletme ihalesini kazanırken, bir başka Çinli firma da İsrail’in Aşdod kentinde yeni bir liman yapımının ihalesini aldı. Aşdod’daki mevcut limandan İsrail ithalatının yüzde 60’ı yapılıyor. Çinli firmaların İsrail’deki pek çok stratejik altyapı projesinde de ortaklığı bulunuyor. Çin son dönemde önemli su yolları üzerindeki limanlara yatırım yapıyor. Bu limanlar arasında Pakistan'ın Gwadar ve Yunanistan’ın Pire Limanı da bulunuyor. Pekin ilk deniz aşırı askeri üssünü ise Kızıldeniz ve Hint Okyanusu'nu tutan Cibuti’ye açmıştı. Çin'in ayrıca NATO üyesi olan İtalya'daki dört özel limana da ilgi gösterdiği belirtiliyor.