Rusya ile İngiltere arasında tehlikeli gerginlik
Hafta ortasında Karadeniz'de İngiltere ile Rusya arasında yaşanan gerginlikle dünya, savaşın eşiğinden dönmüştü. Moskova benzer bir provokasyonda rotanın değil bu kez hedefin bombalanacağını duyurarak açık tehditte bulunmuştu. Rus tarafından heni bir açıklama daha geldi, dünya diken üstünde.
Çarşamba günü Karadeniz'de Kraliyet Donanması'na ait bir savaş gemisinin, Rus karasularına girdiği iddiasıyla Moskova ile Londra arasındaki tansiyon yükselmiş ve halihazırda gergin olan ilişkiler daha da kötüleşmişti.
Rusya'nın yayınladığı NOTAM'a göre, Rus Donanması'nın Akdeniz'deki kalıcı oluşumuna ait gemileri Kraliyet Donanması'nın amiral gemisi HMS Queen Elizabeth'e 30 km kadar kısa bir mesafede füze tatbikatı yapacak.
Duyuruya göre, Rus savaş gemilerinin manevraları bugün geç saatlerde gerçekleşecek. HMS Queen Elizabeth liderliğindeki Kraliyet Donanması taşıyıcı grubu şu anda Kıbrıs'ın güneyinde konuşlanmış durumda ve 30 Haziran'a kadar orada kalması bekleniyor.
Bu haftanın başlarında, Rusya Savunma Bakanlığı, Cuma günü Doğu Akdeniz'de beş savaş gemisi, iki denizaltı, Tu-22M3 stratejik/deniz saldırı bombardıman uçakları ve hipersonik füze yetenekli MiG-31K'ların katılacağı ortak deniz ve havacılık kuvvetleri tatbikatlarının başladığını duyurmuştu.
Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, iki MiG-31K'nın tatbikatlar öncesinde Rusya'nın Suriye'deki Khmeimim Hava Üssü'ne ulaştığını doğrulamıştı.
HMS Queen Elizabeth, Başbakan Boris Johnson'ın “Küresel Britanya” kavramına bağlılığını göstermek ve Kraliyet Donanması'nın Avrupa'nın 'en heybetli deniz gücü' imajını yeniden canlandırmak için, ilk operasyonel konuşlandırmasının bir parçası olarak geçen ay Akdeniz'e yelken açtı.
Geçen hafta, HMS Queen Elizabeth kaptanı Steve Moorhouse, Suriye'deki Rus askeri varlığı nedeniyle Akdeniz'in “sıkışık ve tartışmalı” hale gelmesinden şikayet etmişti.
DETAYLAR ORTAYA ÇIKTI
Rus gemileri ve jetlerinin İngiliz savaş gemisi HMS Defender'ı hedef almasının detayları önceki gün ortaya çıktı. Orduya ait resmi televizyon yeni görüntüler yayınladı, savaş gemisindeki gazeteciler yaşananları yazdı.
İstanbul Boğazı'ndan 14 Haziran tarihinde geçip Karadeniz'e açılan HMS Defender'ın yanında Hollanda'ya ait savaş gemisi Everstsen vardı. Gemiler Karadeniz'de ABD'ye ait USS Laboon'la buluştu.
Romanya açıklarında tatbikatlara katılan, Ukrayna'ya ait limanları ziyaret eden HMS Defender, 24 Haziran tarihinde Gürcistan'a doğru seyrederken Sivastopol açıklarında kıyamet koptu.
YER: FIOLENT BURNU
Rus ordusu, Rusya lideri Vladimir Putin'in 2014'te el koyduğu Kırım'ın güney ucunda yer alan Fiolent Burnu yakınlarında İngiliz savaş gemisinin peşine hem gemiler hem de savaş uçaklarıyla takıldı.
Rusya Savunma Bakanlığı, HMS Defender'ın yaklaşık üç kilometre karasularını ihlal ettiğini savunarak önce gemilerden uyarı atışı yapıldığını, ardından da bir jetin havalandığını duyurdu.
Moskova'nın resmi açıklamasına göre, havalanan bir Rus Su-24M jeti HMS Defender'in güzergahına dört adet OFAB-250 bombası bıraktı. Bombaların bırakıldığı an ise, saat 12.19'u gösteriyordu.
İNGİLTERE YALANLADI
Dünyayı sarsan haberin duyulmasıyla gözler Londra'ya çevrildi. İngiltere Savunma Bakanlığı (MoD), Rusya'nın açıklamalarını yalanladı ve geminin Ukrayna sularında uluslararası hukuka uygun olarak seyrettiğini bildirdi.
İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace, yazılı bir açıklama yaparak HMS Defender'ın uluslararası tanınan deniz trafiği koridoruna girerek 'rutin transit' geçiş yaptığını ifade etti.
Geminin Ukrayna ile Gürcistan arasında en kestirme ve uluslararası tanınmış rotayı takip ettiğini vurgulayan İngiltere, ayrıca Rusya'nın Karadeniz'de atış tatbikatı yaptığına dair önceden uyarıda bulunduğunu da kaydetti.
İngiltere Savunma Bakanlığı, Twitter hesabından "Rusların Karadeniz'de topçu tatbikatı yaptıklarına inanıyoruz. HMS Defender'a hiçbir atış yapılmadı. Güzergahı üzerine de bomba atıldığı iddiasını tanımıyoruz" mesajını paylaştı.
Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, gazetecilere yaptığı açıklamada benzer provokasyonlara kalkışanların korkunç sonuçlarla yüzleşebileceğini söyledi. Moskova'nın sınırlarını korumak için silah kullanacağını vurgulayan Ryabkov, "Eğer Batılılılar anlamazlarsa, bu kez yalnızca güzergahı değil hedefleri de bombalayabiliriz" dedi.
İLK AĞIZDAN GEMİDE YAŞANANLAR
Ancak HMS Defender'da bulunan İngiliz gazeteciler, savaş gemisinin Ruslar tarafından gölge gibi takip edildiğini aktarıyor. BBC muhabiri Jonathan Beale, HMS Defender üzerinde 20'yi aşkın jetin uçuş yaptığını bildirdi.
İki Rus sahil koruma gemisinin HMS Defender'ı zaman zaman 100 metre kadar yaklaşarak takip ettiğini belirten BBC muhabiri, ayrıca telsizden de sürekli uyarılar yapıldığını aktardı.
Daily Mail muhabiri Mark Nichol ise, Rus jetlerinin geçişini gök gürültüsüne benzetip "Mürettebatımız Sea Viper füzelerini hazırladı. Uyarı ateşinden sonra gemideki askerler telaşla alev kesici kıyafetlerini giydi" dedi.
RUS MEDYASI SINIRI AŞTI
Nichol'un verdiği bilgiye göre, HMS Defender'da bir saldırıya karşı hazırlık yapıldı. Rus medyası ise, İngiliz gemisinin bir 'provokasyon'a giriştiğini savunup Ukrayna askerlerinin de HMS Defender'da olduğunu ileri sürdü.
Rusya, 2014 yılında Kırım'ı Ukrayna'dan ilhak etti ve yarımadanın kıyıları etrafındaki alanları Rus suları kabul ediyor. Ancak Batılı ülkeler, yarımadayı Ukrayna'nın bir parçası olarak görüyor ve Rusya'nın çevresindeki denizler üzerindeki iddiasını reddediyor.
Uzmanlar, iki ülkenin açıklamalarının ayrıntılarının doğru olup olmadığına bakılmaksızın, olayın tartışmalı deniz yolları nedeniyle Batı ile Rusya arasındaki çatışmada bir tırmanışı temsil ettiğine dikkat çekti.
RUSYA TEST EDİLDİ
Deniz güvenliği uzmanı ve İngiltere Kraliyet Deniz Kuvvetleri'nden emekli albay Mark Gray, Reuters'e verdiği demeçte, "Bu, Rusya'nın Kırım konusundaki kararlılığını test etmek için yapıldı" deyip Moskova'nın Karadeniz'deki iddialarını Pekin'in Güney Çin Denizi'ndeki iddialarıyla karşılaştırdı:
"Rusya sahada gerçekler yaratmaya ve uluslararası alanda itibar kazanmaya çalışıyor. Böylece ilhakı fiilen dünyaya onaylatıyor. Yine de, Rusya'nın tepkisi olağanüstü sert, diplomatik değil ve çok abartılı."
Moskova, olay yaşanmadan saatler önce ABD ve NATO'yu Karadeniz'deki askeri operasyonlarını durdurmaları konusunda uyarmıştı. Rusya, 28 Haziran'da başlayıp 10 Temmuz'a kadar sürecek Ukrayna-ABD tatbikatı nedeniyle öfkeli.
PAZARTESİ BAŞLIYOR
Pazartesi'den itibaren başlayacak Deniz Esintisi (Sea Breeze) tatbikata 32 ülke katılacak. 32 savaş gemisinin Karadeniz'e açılacağı tatbikatta 5 bin askerin yer alması bekleniyor.
32 ülkenin katılacağı, 32 savaş gemisinin Karadeniz'e açılacağı tatbikatta 5 bin askerin yer alması bekleniyor. Dokuz gündür Karadeniz'de bulunan HMS Defender, Ukrayna'nın Odesa limanına da uğramıştı.
DOĞU AKDENİZ'DE KAPIŞMA
İngiltere'den yola çıkıp Cebeli Tarık Boğazı'nı geçen ve NATO gemileriyle tatbikatlara katılan HMS Queen Elizabeth uçak gemisinin başını çektiği taarruz grubu, Doğu Akdeniz'e ulaştı. İngiltere donanma komutanları, 65 bin tonluk en yeni uçak gemisinden havalanan F-35 jetlerinin Suriye'yi geçip daha doğuda yer alan Irak'taki terör örgütü DEAŞ hedeflerini vurduğunu açıkladı.
Tuğamiral Steve Moorhouse, halihazırda devam eden 'Aslan Payı' operasyonuna destek verdiklerini ve neredeyse çeyrek yüzyıl sonra ilk kez bir İngiltere uçak gemisinin sahada askeri harekatta yer aldığını söyledi.
İngiliz komutanın açıklamasında dikkat çeken detay ise, Rus savaş uçaklarının hem ABD hem de İngiliz F-35'lerinin peşine takıldığı oldu. Kedi fare oyunu yaşandığını aktaran Moorhouse, 'bıçak sırtı' ifadesini kullandı.
Rusya lideri Vladimir Putin'in son on yılda Suriye'ye ciddi bir askeri yığınak yaptığını hatırlatan Tuğamiral Moorhouse, Rusya ile bir sürtüşme yaşandığını kaydedip kritik bir bilgi paylaştı.
İngiliz komutan, Putin'in İngiliz donanmasının önünü kesmek için Akdeniz'e gönderdiği savaş gemilerinin HMS Queen Elizabeth ve filoya yaklaşık 10 mil (16 kilometre) mesafede konuşlandığını belirtti.
Uçak gemisindeki sekiz F-35 jeti ve 10 helikoptere komuta eden yüzbaşı James Blackmore ise, Irak'a saldırı sırasında Rus savaş uçaklarının pilotlarıyla birbirlerini görecek kadar yaklaştıklarını aktardı.
Uçak gemisinin başını çektiği taarruz grubunda ABD'nin The Sullivans destroyeri de bulunuyor. Rus medyası ise, HMS Queen Elizabeth'in Suriye Tartus'taki deniz üssüne tehlikeli bir şekilde yaklaştığını ileri sürüyor.
İki savaş gemisi, bir füze fırkateyni ve bir denizaltıyla İngiliz uçak gemisinin karşılanacağını yazan Rus medyası, bir provokasyon olması halinde anında yanıt verileceğini kaydetti.
AKDENİZ'E GEÇTİLER
Reuters haber ajansı, 18 Haziran Cuma günü İstanbul Boğazı'ndan çok sayıda fotoğrafı dünyaya servis etti. Fotoğraflarda, Karadeniz'den İstanbul Boğazı'na giren ve Akdeniz'e doğru seyreden güdümlü füze taşıma kapasitesine sahip Amiral Essen fırkateyni ve diğer gemiler yer alıyordu.
Fotoğraflarda, Karadeniz'den İstanbul Boğazı'na giren ve Akdeniz'e doğru seyreden güdümlü füze taşıma kapasitesine sahip Amiral Essen fırkateyni ve diğer gemiler yer alıyordu.
Ana Sayfa
Foto Galeri
Rusya ile İngiltere arasında tehlikeli gerginlik