100 milyon dolarlık gemi 45 milyona düştü
Yeni gemi inşada fiyat savaşı gemi değerlerini son 10 yılın en düşük seviyesine çekti. Standart capesize fiyatı 45 milyon dolara gerilerken, inşası süren suezmax tipi tankerin 52 milyon dolardan satıldığı iddia edildi.
Asya tersanelerindeki yeni gemi inşa fiyatları, navlunların diplerde olmasına rağmen armatörlerin aklını çelecek seviyelere indi. Dört yıl önce yeni inşa fiyatı 100 milyon doları aşan 170.000 dwt’lik capesize geminin bugünkü inşa fiyatının 45 milyon dolara kadar düştüğü belirtildi.
Asya tersaneleri arasındaki rekabet yeni gemi fiyatlarını oldukça düşürdü. Son 10 yılın en düşük seviyesine gelen fiyatlar, yatırımcıları yeni gemi yapımı için cezbediyor fakat sipariş defterinin büyüklüğü bir o kadar ürkütüyor. Navlun endekslerinin dibe gidişi ise korkuyu daha da körüklüyor. Tradewinds’in haberine göre, Japonya’da kurulu Imabari Tersanesi, 2013 yılında teslim 170.000 dwt’lik capesize inşası için bir armatöre 45 milyon dolara teklif verdi. Tersane yetkilisi gazeteye yaptığı açıklamada bunun bir söylenti olduğunu ve kızakların 2014 yılına kadar dolu olduğunu söyledi. Fakat brokerler iddiayı oldukça gerçekçi buluyor. Brokerlerin ifadelerine göre Çin tersaneleri de standart bir capesize inşası için 47 milyon dolar civarında fiyat veriyor. Gazetenin haberine göre az yakıt tüketen ‘eko-dizayn’ tipi gemi inşasına yoğunlaşan Japon tersaneler, 80.000 dwt’lik eko-dizayn dökme kuru yük gemileri için 35 milyon dolar civarında fiyat veriyor.
Siparişleri iptal etti fiyat düşünce geri aldı
Tanker gemi fiyatlarında da benzer düşüşler görülüyor. Yunan merkezli Tsakos Group, 2009 yılında her biri 70 milyon dolardan Sungdong tersanesi ile dört adet suezmax tanker inşası için sözleşme yaptı. İlk iki gemiyi geçen yıl teslim alan şirket, aynı tersaneye bir çift 4700 teu’luk gemi siparişi verince tanker siparişlerini iptal etti. Tradewinds’in haberine göre tersane gemilerin inşasına çoktan başladığı için fiyatı indirdi. Şirket iptal ettiği iki tankerin her birini 52 milyon dolardan satın almayı kabul etti. Bu fiyat suezmax gemilerin bugünkü kontrat fiyatından 18 milyon dolar daha düşük. Yeni inşa brokerlerine göre bu satışla birlikte suezmax tanker fiyatı son 10 yılın en düşük seviyesine inmiş oldu.
Geden de % 30 ucuza sattı
Lloyds List’te yer alan bir habere göre Geden Lines da filosundaki üç yaşındaki tankeri düşük fiyata Yunan armatöre sattı. 30 milyon dolara satıldığı rapor edilen 50.577 dwt’lik geminin iki kız kardeşinin geçen yıl 42.4 milyon dolardan satıldığı hatırlatıldı. Gemiler, yedi ayda öncesine göre % 30 daha düşük fiyata satılmış oldu.
Ezberler alabora oldu; fırsat krizle geldi
Artan küresel ticarete rağmen dökme kuru yük piyasasında oluşan gemi arzı, navlunları dibe çekti. Deniz ticaret filosundaki bazı gemiler ticaretten pay alamaz duruma geldi. Diğer yandan armatörlerin yeni gemi yatırımlarını durdurması tersaneleri boşa çıkardı. Kızaklarını doldurmak isteyen tersaneler dört yıl önce 100 milyon dolara inşa ettikleri gemileri 45 milyon dolara pazarlamaya başladı. Böylelikle nakit zenginlerine yeni fırsatlar oluştu.
Korkutan gerçekler
2008 ekonomik krizi sonrası küresel ticaretteki daralma, ilk olarak denizcilik piyasalarında görüldü. 2009 ve 2010’u kayıp yıl olarak kabul eden armatörler, tersanelerdeki gemi siparişlerin teslim tarihini 2011 ve sonrasına erteledi. Küresel ticaretin artmaya devam etti fakat 2011 yılının ikinci yarısından itibaren filoya katılmaya başlayan gemiler piyasada arz fazlası yarattı. Gemi arzı yılın ilk ayında ise zirve yaptı. Buna bir de Çin’in uzun tatili eklenince Baltık kuru yük endeksi son 26 yılın en düşük seviyesine geriledi. 170.000 dwt üstü capesize tipi dökme kuru yük gemilerin günlük kirası koster tonajının da altına düştü. Analistlere göre; armatörler filolarındaki bazı gemileri boşa çıkarmadan (laid up) 2012 yılında navlunların yükselmesi çok zor.
Oluşan fırsatlar
2008 ekonomik krizini fırsata dönüştürmek isteyen nakit zenginlerinin o günlerde sipariş ettikleri yüzlerce gemi deniz ticaret filosuna katıldı. 2011’in ilk yarısında dökme kuru yük piyasasında oluşabilecek arz fazlasını gören armatörler yatırımları durdurdu fakat inşası devam eden gemilerin teslim tarihini öteleyemedi. Siparişteki gemileri tek tek suya indiren tersaneler ise kızaklarını doldurmak için yeni gemi fiyatlarını düşürdü. Tersaneler arasındaki sert rekabet yeni inşa gemi fiyatlarını son 10 yılın en düşük seviyesine çekti. Tersaneler, dört yıl önce 100 milyon doların üstünde alıcı bulan capesize gemileri 45 milyon dolara inşa etmek için teklif vermeye başladı. Krizi fırsata dönüştürmek isteyen yatırımcılar arasında Türk armatörler de var.
Ana Sayfa
Foto Galeri
100 milyon dolarlık gemi 45 milyona düştü