Türk armatör ‘silahlı koruma’ istiyor
Sigorta şirketleri Aden Körfezi geçişlerinde gemi kaptanlarının, gemiye silahlı koruma almasını istemeye başladı. Fakat mevcut yasalar Türk bayraklı gemilerde silah bulundurma hakkını sadece kaptana veriyor. Bu nedenle armatörler, silahlı koruma alabilmek için Türk bayraklı gemiler için bir düzenleme istiyor.
Korsanlıkla mücadele konusunda gemilere silahlı muhafız alımına izin konusunu Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) bayrak devletlerinin yetkisine bıraktı. Norveç’in kabul etmediği silahlı koruma önerisini son olarak İtalya ve İngiltere kabul etti.
IMO, silahlı koruma ile ilgili görüşünü şu şekilde ifade etti: “IMO, yüksek riskli bölgelerde ticari gemilerin silahlı özel güvenlik personeliyle korunması konusunda, gerekli yasal düzenlemelerinin bulunması halinde bu uygulamayı bayrak devletlerinin inisiyatifine bırakmıştır.”
T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Deniz ve İçsular Düzenleme Genel Müdürlüğü’nün konuyla ilgili Deniz Ticaret Odası’na gönderdiği sikülede; uluslararası sefer yapan gemilerde özel güvenlik şirketleri marifetiyle silahlı özel güvenlik görevlileri tarafından koruma ve güvenlik hizmetinin sağlanması hususunda gerek ulusal gerek ise uluslararası mevzuatta düzenleyici, yada önleyici bir hüküm bulunmadığı belirtilerek “Bu nedenle, Türk bayraklı ticari bir gemide yabancı veya milli silahlı özel güvenlik personeli uygulaması sonucu gerçekleşebilecek, gemi personeli, güvenlik personeli ya da korsanlara yönelik silah kullanımı sonucu ölüm, yaralama veya korsanların ele geçirilmesi halinde ortaya çıkacak ciddi hukuki problemler söz konusu olup, Türk bayraklı ticari bir gemide yabancı / milli silahlı özel güvenlik personeli ile koruma sağlama uygulamasına mevcut itibariyle izin verilmesi henüz mümkün görülmemektedir” denildi.
Sigortacılar şart koşuyor
Konuyu DTO meclisine taşıyan Kaptan Hüseyin Şener, “Devletimizin bugüne kadar gemilerde silahlı muhafız bulundurma konusu bizim en önemli sıkıntılarımız haline geldi” dedi. Geçen yıl Aden Körfezi geçişi sırasında muhafız koruma alamadıkları için sigorta şirketinin, bir sefere mahsus güvence verdiğini belirten Şener, “Şu günlerde gemimizi tekrar oradan geçirmek zorundayız fakat sigorta şirketleri mutlaka silahlı koruma istiyorlar. Alamadığımız için sıkıntı yaşıyoruz. Üç sigortacıdan teklif istedim. Bayrak devletimizin bu konunun çözümü için yardım istiyoruz. Çünkü şu sıralar Uzakdoğu’ya giden gemilerin navlunları şu anda çok iyi. Sebebi de riskli bölgelerden geçtiğimiz içindir. Türk bayraklı gemilerin oraya gidip para kazanmasının ne sakıncası var” diye konuştu.
Talep var mevzuat yok
OMNI brokeri Kaptan Murat Volkan da bazı sigorta şirketlerinin kaçırma ve el koyma (K&R) sigortası vermek için düşük hızlı ve freeboard’u alçak gemilerden silah koruma istediğini belirterek “Sigortacılar kaçırılma riski olan gemilere K&R sigortası vermemeye başladı. Harp sigortacıları artık fideye ve geminin tutulduğu sürece navlun giderini ödemek istemiyor. Bu nedenle gemiler artık risklerine göre riskli bölge geçişlerinde K&R sigortası yaptırmak zorunda. Harp sigortacıları artık riskli bölge geçişlerinde yüksek prim alıyor. Eğer K&R sigortası ve silahlı muhafızı varsa primde indirim yapıyorlar” bilgisini verdi. Türk bayraklı gemilerde silahlı muhafız bulundurmanın yasal olarak mümkün olmadığını söyleyen Volkan, bunun için Bakanlar Kurulu veya Meclis kararı gerektirdiğini kaydetti. Volkan, Türk bayraklı gemi sahiplerinden silahlı muhafız alma konusunda talep olduğunu da sözlerine ekledi.
IMO, personelin silahlandırılmasına karşı
Gemilerde profesyonel silahlı güvenli personelinin bulundurulmasına olumlu görüş veren Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO), gemi personelinin silahlandırılmasına ise şiddetle karşı çıkıyor. Gemilere yapılacak silahlı korsan saldırılar karşısında kendini koruma maksadıyla gemi personelinin silah bulundurması ve silahla karşı koymasına ilişkin olarak IMO, ‘‘silah kullanması düşünülen gemi adamlarının özel olarak silah ve muharebe eğitimi almamış personel olması ve olası bir muharebede gereksiz can kaybına yol açabileceği ya da arttırabileceği, geminin saldırganlar tarafından doğrudan hedef olarak algılanabileceği, silah kullanımı halinde patlayıcı, yanıcı ve tehlikeli tipteki kargo taşıyan gemiler nedeniyle kayıpların daha da büyüyebileceğine inandığı olumsuz yönde görüşünü açıkladı. IMO “Bugün için ticaret gemilerinde gemi adamlarının silahlandırılması mümkün görülmemektedir” açıklamasını yaptı.