Gemi sökümcüler büyümek için yer arıyor
İzmir Aliağa'da bulunan Türkiye'nin tek gemi dönüşüm bölgesi, 2012 yılında dünyadaki ekonomik kriz nedeniyle hurdaya ayrılan gemi sayısındaki artışla birlikte kapasitesinin üzerinde çıkınca söküm için firmalar yeni yer arayışına girdi.
Aliağa Gemi Geri Dönüşüm Sanayi Derneği Atık Yönetim Merkezi Sorumlusu Ersin Çeviker, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bölgede 21 gemi geri dönüşüm firmasının faaliyet gösterdiğini ve bölgenin yıllık 900 bin ton hurda üretim kapasitesine sahip olduğunu söyledi.
Bölgede 2011 yılında 653 bin ton olan hurda üretiminin, 2012 yılında ekonomik kriz nedeniyle hurdaya ayrılan gemi sayısındaki artışla birlikte kapasitenin de üzerinde bir üretimle 282 gemi sökülerek 927 bin tona ulaştığına dikkati çeken Çeviker, 160 bin ton hurda Demir Çelik miktarında gemi söküm işinin de bu yıla devrolduğunu bildirdi.
Gemi sökümünde yeni standartların getirdiği fırsat
Çeviker, Aliağa Gemi Söküm Bölgesi'nin önünde, iş güvenliği ve çevrenin korunması konusunda dünya standartlarının da üzerinde üretim anlayışıyla yeni fırsatların olduğunu ifade etti.
Uluslararası Denizcilik Örgütü'nün (IMO) gemi sökümü konusunda, iş güvenliği, çevresel etki ve kayıt yükümlülükleri noktasında yeni bir konvansiyonu ele aldığını, yine aynı şekilde Avrupa Birliği'nin (AB) Gemi Söküm Yönetmeliği hazırladığına işaret eden Çeviker, şunları söyledi:
"IMO, iş güvenliği, çevresel etkiler ve yasal kayıt yükümlülüklerini göz önüne alarak hazırladığı konvansiyonu en geç 2015 yılında yürürlüğe almayı planlıyor. AB'nin gündeme aldığı yönetmeliğin ise 2013 yılı sonuna kadar yürürlüğe girmesi bekleniyor. IMO'nun yeni konvansiyonu ve AB'nin hazırladığı yönetmelik, Aliağa Gemi Söküm Bölgesi'ndeki tesislerde zaten halen fazlasıyla uygulanıyor."
"Başrol oyuncusu olabiliriz, ama yerimiz yok"
Çeviker, yeni IMO konvansiyonu ile AB'nin gündeme aldığı yönetmeliğin, sektörde dünyanın önde gelen ülkeleri konumundaki Hindistan, Bangladeş, Pakistan ve Çin'de, bu standartları sağlamaktan çok uzak olmaları nedeniyle endişeyle izlendiğini dile getirerek, şöyle devam etti:
"Bu standartları yerine getirmeyen tesisler, AB başta olmak üzere tüm dünyadan iş almakta zorlanacak. IMO ve AB yönetmeliklerinin yürürlüğe girmesi halinde dünyanın en işlek gemi söküm faaliyetlerine ev sahipliği yapan Hindistan'ın Gujarat bölgesinde, tüm dünyada yapılan toplam gemi sökümünün yarısının yapıldığı Alang kıyılarındaki tesislerin kapılarına birer kilit vurulması gündeme gelebilecek.
Standartları yerine getiren Türkiye, AB ülkeleri başta olmak üzere dünyanın gemi söküm merkezi olabilir. 2012'de kapasitenin üzerinde çalıştık. Yeni IMO konvansiyonu ve AB'nin gündeme aldığı gemi söküm yönetmeliği, Aliağa'yı sektörde başrol oyuncusu haline getirebilir, ama gemi sökecek yerimiz yok."
Çeviker, sektörün bu fırsatı değerlendirerek büyümek için yeni söküm alanına ihtiyaç duyduğunu belirtti.
Bu noktada Karadeniz kıyısında 300 bin ton üretim kapasiteli yeni bir bölge belirlendiğini hatırlatan Çeviker, ancak bu bölgenin de sökülecek hurda gemilerin trafik yoğunluğu nedeniyle boğazlardan geçişine izin verilmemesi nedeniyle firmalar tarafından cazip karşılanmadığını sözlerine ekledi.