Limanlara 45 milyon teu’luk ilave kapasite geliyor
İşlem hacmi açısından son 10 yılda yüzde 8 büyüyen Türk limancılık sektörü, yeni yatırımlarla 2023 dış ticaret hedeflerine hazırlanıyor. Sadece bakanlığın yap-işlet-devret modeliyle hayata geçireceği 3 limanın yatırım maliyeti 6 milyar doları aşıyor. Benzer tutarda da özel sektör yatırımları var.
Geçen yıl ülke genelindeki limanlarda elleçlenen yük miktarı yüzde 7 artarak 387 milyon tona ulaştı. Aynı dönemde konteyner trafiğindeki artış yüzde 10 oldu ve limanlarda 7.2 milyon teu konteyner elleçlendi. Hükümetin, Cumhuriyetin 100. Yıl dönümü için belirlediği dış ticaret hacmi, limanlardaki yük hacmini de iki katına çıkaracak. Türklim’in yayımladığı ‘Sektör Raporu’ limanların mevcut kapasitelerini ve yeni yatırım projelerini inceledi. Türklim’e göre 2023 yılında limanlarda elleçlenecek yük miktarı 780 milyon ton, konteyner miktarı ise 17.8 milyon teu olacak. Raporda yer alan bilgiler, orta vadede arz fazlasının ortaya çıkacağını gösteriyor. Çünkü kamu tarafı yeni liman projelerinde, özel sektör limanlarının gelecek yatırımlarını dikkate almamışa benziyor.
Konteyner kapasitesi 4 kat artacak
2015 yılından sonra Türk limancılık sektöründe arz fazlalığının oluşacağı alan ise konteyner terminalleri olacak. Mevcut limanların 2012 konteyner elleçleme kapasitesi 11.7 milyon teu. Bakanlığın yeni liman projeleri ve özel sektörün yatırımları tamamlandığında Türkiye’nin 2020 yılına kadar konteyner elleçleme kapasitesi dört kat artacak. Türklim’in 2020 için öngördüğü konteyner elleçleme miktarının ise 13.7 milyon teu olduğu görülüyor.
Özel limanların 20 milyon teu kapasite projesi var
Türklim, yayımladığı raporda özel liman işletmelerinin yeni ve ilave kapasite yatırımlarına da yer vermiş. Rapora göre 12 limanın 2015 yılına kadar tamamlamayı planladığı projeler sonunda ilave 18.5 milyon teu kapasite girişi olacağı görülüyor. İzmir Alsancak limanındaki 1.5 milyon teu kapasite artırma planı ve Yılport Gemlik’in 1.5 milyon teu’luk yeni terminal yatırımı bu limanlar arasında değil. Özel sektör limanların en fazla yatırım projesi ise yaklaşık 9 milyon teu ile Marmara Bölgesi’nde bulunuyor.
Dış ticaretin yüzde 87′si limanlardan
76 Liman ve 74 İskeleden oluşan Türk limanlarının 2012 yük elleçleme kapasitesinin 550 milyon ton olduğu belirtiliyor. Limanlar, 2012 yılı itibariyle yüzde 70’lik kapasiteye ulaşmış durumda. Geçen yıl 390 milyar dolarlık dış ticaret hacmine ulaşan Türkiye’nin limanlarında, geçen yıl 387 milyon ton dış ticaret yükü elleçlendi. Dış ticaret taşımaların son on yıllık ortalamasının yüzde 87.6 oranında denizyolu ile yapıldı.
Dev projeler geliyor
Türklim’e göre 2023 yılına kadar yük elleçleme hacmi iki katına çıkacak. Ayrıca yaklaşık 18 milyon teu da konteyner elleçlenecek. Mevcut limanların oluşacak talebi karşılayacak kapasiteye sahip olmadığını düşünen Ulaştırma Bakanlığı ve özel limanlar adeta liman yatırımı yarşına girdi. Bakanlığın hayata geçirmek istediği Çandarlı ve Mersin konteyner limanı tamamlandığında yıllık kapasitesi 24 milyon teu olacak. Türklim’in yayımladığı rapora göre Karadeniz’de kurulacak Filyos limanının ise yıllık konteyner elleçleme kapasitesi 750 bin teu olacak. Bakanlığın öncelik verdiği, Çandarlı, Filyos ve Mersin konteyner limanlarının yatırım maliyetinin 6.2 milyar dolar olacağı vurgulanıyor. Raporda dikkat çeken bir diğer yatırım ise; bakanlığın İzmit Körfezi’nde yapacağı terminal. Derince Limanı’nın doğusunda dolgu alanına kurulacak Derince Konteyner Terminali’nin 1 milyon teu kapasitesinde olacağı ve Yap-İşlet-Devret modeliyle ihale edileceği vurgulandı.
İLK ÇEYREKTE LİMANLAR HAREKETLENDİ
Yılın ilk çeyreğinde ihracattaki yüzde 3.3 oranındaki artış limanlara da olumlu yansıdı. İlk üç ayda limanların işlem hacmini artıran ihracat yükler oldu.
Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü’nün yılın ilk üç aynına dair yayınladığı veriler, limanların ilk çeyreği olumlu geçirdiğini gösteriyor. Bir önceki yılın aynı dönemine göre limanlara uğrayan gemi sayılarında yüzde 5.6 oranında artış olurken, tonaj artışı yüzde 7.3 oldu. Böylelikle Türk limanlarına gelen gemi sayıları ve tonajları artmış oldu. Limanlarda elleçlenen ihracat yüklerinde yüzde 3.8’lik artış olurken, ithalat yüklerinde yüzde 0.7 olduğu gözlendi. Aynı dönemde konteyner trafiğindeki artış ise yüzde 6.6 oldu. Kabotajda taşınan yük miktarındaki yüzde 7.2’lik artış da dikkat çekti.
Yılın ilk çeyreğinde en fazla artışın, Kruvaziyer turizmi ve Ro-Ro taşımalarında olduğu gözlendi. Ro-Ro gemileriyle taşınan araç sayısında yüzde 13.5 artış oldu ve 103 bin araç taşındı.
Ana Sayfa
Foto Galeri
Limanlara 45 milyon teu’luk ilave kapasite geliyor