Ticaretin gidişatını değiştirecek rota
Çin'in Yong Sheng gemisi tarih yazmak üzere olan bir gemi. Bu gemi, Çin'den Avrupa'ya ulaşım için diğer gemilerin izlediği güney rotasından farklı olarak kuzey kutbu üzerinden yeni bir rota takip eden ilk konteyner taşıyıcı gemisi. Bu yeni güzergah ile yolculuk süresi iki hafta kısalıyor.
Çin devletinin sahip olduğu Cosco Grup'un işlettiği 19 bin ton ağırlığındaki Yong Sheng Çin'in kuzeydoğusundaki Dalian şehrinden 8 Ağustos'ta ayrıldı. Geminin Bering Boğazı'ndan geçerek 11 Eylül'de Hollanda'nın Rotterdam şehrine varması planlanıyor. Normalde Süveyş Kanalı ve Akdeniz üzerinden 48 günde tamamlanan yolculuk böylece yaklaşık 35 günde tamamlanmış olacak.
Çin devlet medyası yaklaşık 5 bin 470 kilometrelik Kuzey Denizi Rotası'nın (NSR) Çin-Avrupa arasındaki gemi ulaşımı için "en ekonomik çözüm" olduğu üzerinde duruyor. Cosco şirketi de yaptığı açıklamada, kuzey rotası yolu ile ciddi miktarda ürün nakledilebileceğini belirtti.
8 bin 100 deniz mili uzunluğundaki bu yeni rota Şanghay'dan Rotterdam'a gitmek için gemilerin takip ettiği normal Süveyş Kanalı rotasından yaklaşık 2 bin 400 deniz mili daha kısa.
Bu yılın başında Yong Shen gemisinin yapacağı bu seyahat duyurulduğunda Cosco şirketi, "Kuzey rotası yolculuk süresini 12 ila 15 gün düşürebilir. Bu denizcilik sektörü için Altın Su Yolu gibi" demişti.
Yong Sheng'in bu seyahati son on yılda ısınan havalar nedeniyle eriyen buzların yolculuk için gemilere daha fazla zaman tanıdığı bir dönemde yapılıyor.
Rusya'nın kontrolündeki NSR Yönetimi, bu yaz 393 gemiye Sibirya'nın kuzeyini kullanarak geçme izni verildiğini açıkladı. Geçen yıl bu suları kullanan gemi sayısı 46 iken 2010 yılında bu sayı dört idi. Bu rota genelde Temmuz ayında açılıp Kasım ayının sonunda suların buzullaşması ile kapanıyor.
Konuyla ilgili bilgi veren NSR Bilgi Ofisi Başkanı Sergey Balmasov, "En iyi aylarımızı Eylül ile Ekim. Bu aylarda rota üzerinde çok az buz bulunuyor. Sıcaklıkların artmaya devam etmesi durumunda buradan geçiş yapan gemilerin sayısında artış bekliyoruz. Ancak iklim değişiklikleri çift yönlü de çalışabilir. Eğer sıcaklıklar çok düşerse buz kırıcı eskort gemileri olmadan buradan geçiş imkansızlaşır" dedi.
ABD Uluslar Kar ve Buz Veri Merkezi'ne göre kuzey kutbundaki buzullar 2.227.400 kilometrekarelik alanı kapsıyor. 1979 yılında buzulların kapladığı alan 4.662.000 kilometrekare idi.
Merkezi Colorado'da olan kurumun başkanı Mark Serreze, buzullardaki bu düşüşün bilim dünyasını çok şaşırttığını ifade ediyor.
Serreze yaptığı yorumda, "Kuzey kutbunda hava çok hızlı iyileşiyor ve gelecek 20 yıl içerisinde bir yaz mevsiminde hiçbir buzula rastlamazsam buna şaşırmayacağım. Bu nedenle gemi şirketleri bu rota konusunda çok iyimserler. Geçen son 50 yıl içerisinde kuzey kutbundaki sıcaklıklar yaklaşık dört derece arttı ki bu çok büyük bir artış. Dünya genelinde ortalama sıcaklık artışı ise bir derece." dedi.
Asya'dan Avrupa'ya yapılan deniz taşımacılığı toplam ticaretin yüzde 15'ini oluşturuyor.
Çin kuzey kutbundaki bu yeni rotaya olan ilgisini saklamıyor. Mayıs ayında Pekin, kuzey kutbuna sınırı olan sekiz ülkenin oluşturduğu Arktik Konseyi'ne "sürekli gözlemci" sıfatı ile katıldı.
Gemiciler ise bu yeni rotanın potansiyelini kabul etseler de ticari olarak yeterli olup olmadığının anlaşılması için yıllara ihtiyaç olduğu üzerinde duruyorlar.
Avrupa ile ticaret için gemileri bazı Çinli şirketler tarafından kiralanan bir gemi şirketi sahibi yaptığı yorumda, "Bu yeni güzergah ile ilgili hale bir çok belirsizlik var. Seyahat yapılabilecek zaman aralığı kısa ve eğer buzullar beklenmedik bir gelişmeye sebep olursa müşterileriniz beklemek zorunda kalır ve maliyetiniz bir buz kırıcı gemi bulmaya çalışacağınızdan oldukça yükselebilir. Ancak eğer hava sıcaklıkları yükselmeye devam ederse o zaman bu rota kesinlikle çok işlek hale gelir" dedi.
Kopenhag merkezli SeaIntel Maritime Analysis Müdürü Lars Jensen ise şirketlerin nakliyat masraflarını azaltmak için artan bir şekilde daha büyük gemilere yatırım yaptıklarını bu büyük gemilerin ise kuzey kutbundaki sularda seyir etmeye ise uygun olmadığını söyledi. Bu gemilerin eski ve daha küçük olan gemilere oranla konteyner başına yüzde 25 daha az yakın tükettiğini belirten Jensen, "Her ne kadar kuzey kutbu rotası daha kısa olsa da kuzey kutbunda seyredebilecek daha küçük gemilere oranla bu büyük gemilerin daha az yakıt tüketiyor olması bu rotanın cazibesini azaltabilir" dedi.
Nakliyat sektörü ile ilgili veri derleyen Lloyd's List şirketi, 2021 yılında kuzey kutbu aracılığı ile 15 milyon ton yük taşınacağı tahmininde bulunuyor. Yine de bu rakam şu an 17 bin geminin 900 milyon ton yük taşıdığı Süveyş Kanalı'ndaki hacmin yanında çok ufak kalıyor.
**************************
KONU İLE İLGİLİ ÖNCEKİ HABERLERİMİZ;