Cephanelik gibi geminin kaptanı Türk
Yunan sahil güvenliği, Kardak yakınındaki bir gemide 20 bin kalaşnikof buldu. Türk kaptana göre rota İskenderun ancak sistemde Libya ve Suriye olarak görülüyor. Rus medyası geminin beş gün de İstanbul’da kaldığını iddia ediyor.
Yunan sahil güvenlik ekipleri Kardak kayalıkları yakınlarında durdurulan bir yük gemisinde 20 bin ‘AK-47’ tipi kalaşnikof silah ele geçirdi. Yunanistan resmi haber ajansı ANA-MPA’ya göre Ukrayna’nın Nikolaev limanından yola çıkan Sierra Leone bandıralı geminin kaptanı Türk. Rusya’nın resmi yayın kuruluşu Voice of Russia ve Rus haber ajansı Interfax’ın Yunan medyasını kaynak göstererek duyurduğu bir haberde ise geminin 30 Ekim ila 3 Kasım tarihleri arasında İstanbul’da kaldığı iddia edildi.
ANA, Türk kaptanın geminin varış noktası olarak İskenderun limanını gösterdiğini duyurdu. Ancak elektronik sistemlere göre varış noktaları Libya ve Suriye olarak gözüküyor. Yunan sahil güvenlik ekipleri 7 Kasım perşembe gecesi ‘Nour M’ adlı geminin rotasını sürekli değiştirmesinden şüphelendi.
6 günlük mesafe 14 gün sürdü
Aynı gece gemiye baskın yapan ekip, 20 bin kalaşnikof ile çok sayıda patlayıcı madde ele geçirdi. Patlayıcıların türü henüz açıklanmadı. Yakalanan gemi önce Simi Adası’na daha sonra da Rodos Adası’na götürüldü. Geminin Türk kaptanı ile yedi kişilik mürettebatı gözaltına alındı. Mürettebattaki üç kişinin Türk, üç kişinin ise Hindistan asıllı oldukları açıklandı. Geminin kesin rotası ise henüz belirlenemedi.
Rus medyası Yunan medyasını kaynak göstererek geminin Nikolaev’den 25 Ekim tarihinde ayrıldığını ve 30 Ekim ila 3 Kasım tarihleri arasında İstanbul’da kaldığını yazdı. Gemi, herhangi bir kötü hava muhalefeti yaşanmamasına rağmen yaklaşık Ukrayna’dan Kardak yakınlarına olan 5-6 günlük mesafeyi 14 günde aldığı için soru işaretleri uyandırdı. Yunan yetkililer tarafından geçmişte uyuşturucu taşıdığı belirlenen gemi ‘marin trafik’ adlı sisteme göre Suriye’nin Tarsus limanını varış noktası olarak belirledi. Ancak bir diğer elektronik sistemde belirlenene göre Libya’nın Trablus limanı da varış noktası olarak gözüküyor. Yunan sahil güvenliğinden yapılan açıklamada ise, “Silahların kesin varış noktası henüz belirlenemedi” denildi.
Birleşmiş Milletler izni yok
Yunanistan Denizcilik Bakanlığı’ndan ABD merkezli haber ajansı AP’ye konuşan bir yetkili ise gemideki kargonun Birleşmiş Milletler izni olmadan yüklendiğini, birçok belgenin de eksik olduğunu söyledi. Son dönemde Yunanistan’ın denizlerde devriyeleri artırdığı biliniyor.
NOUR-M transit geçiş yapmış
1936’da imzalanan 29 maddelik Montrö (Boğazlar) Sözleşmesi’ne göre; barış zamanında ticaret gemileri İstanbul Boğazı’ndan serbestçe geçebiliyor. İsteğe bağlı olarak römorkörlük ve kılavuzluk hizmetinden faydalanan ticaret gemileri, yüklerini bildirmek zorunda da değil. Bir ticaret gemisi olan Nour M’nin de yük içeriği hakkında herhangi bir bilgi vermeden boğazları kullanarak Ege Denizi’ne açıldığı görülüyor. Sözleşmeye göre, Türkiye’de bir limana uğramadan transit giden gemiler ek bir harç ya da vergiye tabi tutulmuyor.
Uluslararası Denizcilik Örgütü’nün (IMO) belirlediği SOLAS kuralları gereğince tüm yolcu ve yük taşıyan gemilerde AİS cihazı bulunması zorunlu. Otomatik Tanımlama Sistemi (AIS-Automatic Identification System) deniz araçlarının takip edilmesini sağlayan bir sistem. Cihaz deniz trafiğinin düzenlenmesi, gemilerin uzaktan kontrolü ve acil durumlarda koordinatlarla yerinin tespiti için kullanılıyor. Uydu aracılığıyla sinyaller gönderen cihazın kapatılması ticaret kuralları çerçevesinde yasak. Nour M’nin AİS’inin de İstanbul Boğazı’nı geçerken de açık olduğu görülüyor. İstanbul’da kayıtdışı olarak limana uğrama ihtimali zayıf olan geminin transit geçtiği biliniyor. Çünkü kayıtdışı limana girmek için AİS’in kapatılması gerekiyor.
Bin 432 grostonluk gemi, 75 metre uzunluğunda ve 13 metre genişliğinde, 1972 yapımı olan gemi 31 Ekim gecesi 03.10’da İstanbul Boğazı’nı geçti. Rodos’a 8 Kasım’da vardığı da AİS kayıtlarında yer alıyor. Türk yetkililer, geminin boğazlardan geçerken şüpheli davranmadığını, uluslararası sözleşmeler gereğince yola devam ettiğini vurguluyor.