Tersaneler gemi tiplerinde uzmanlaşmalı
Türk Loydu, denizcilik sektörünü bir çatı altında toplayan, eğitim ve Ar-Ge destekleri sunan ve klaslama hizmeti veren değerli bir kurum. Türk Loydu Genel Müdürü Salim Özpak; “Tersaneler için uzmanlaşmanın önemi büyük. Özellikle belirli gemi tiplerinde uzmanlaşan tersanelerin bu sayede uluslararası rekabette başarılı oldukları küresel krizde bile iş bulmakta sıkıntı çekmediklerini gözlemlemekteyiz” diyor
Türk Loyd, Türk denizcilik sektörü için oldukça önemli bir değere sahip. 1962 yılında vakıf kuruluşu kisvesiyle kurulan Türk Loydu, klaslama ve yetkilendirilmiş olduğu bayrak devleti adına yaptığı statutory faaliyetlerle birlikte endüstri faaliyetlerinde uygunluk değerlendirme, yönetim sistemi belgelendirme, personel-kaynakçı belgelendirme ve ürün belgelendirme faaliyetlerini de yürütüyor. Türk Loydu Genel Müdürü Salim Özpak ile gerçekleştirdiğimiz özel söyleşide Türk Loydu’nun güncel faaliyetleri, IACS’a giriş sürecinden detaylar ile genel olarak sektörün durumu, tersanelerimizin gelişimi, dünyayla rekabet etme esasları üzerine konuştuk. Salim Özpak, tersanelerin muadilleriyle rekabette öne çıkmaları için mutlaka bir gemi tipinde ihtisaslaşmaları gerektiğinin altını çizdi ve “Askeri gemi sektöründe uzmanlaşan tersanelerimizden bazılarının gemilerini artık rahatlıkla ihraç ettiklerini büyük memnuniyetle takip ediyoruz” dedi.
Denizcilik sektörünün en önemli temsilcisi Türk Loydu’nun kuruluşu ve yapılanması hakkında bizleri bilgilendirir misiniz?
Türk Loydu, Gemi Mühendisleri Odası ve Türkiye Sigorta ve Reasurans Şirketleri Birliği tarafından 1962 yılında kurulmuş olup, Deniz Ticaret Odaları, TMMOB’ye bağlı meslek odaları, Kazan ve Basınçlı Kap Sanayiciler Birliği, Türk Standartlar Enstitüsü, Özel Sektör Tersane temsilcileri, Türkiye, Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Borsalar Birliği, İstanbul Sanayi Odası’ndan Gemi İnşa Sanayiciler Birliği gibi deniz ve endüstri sektörlerinin önemli temsilcilerinin Genel Kurulunda temsil edildiği bir vakıf kuruluşudur.
Vakfın esas amaçları sektörün ihtiyaç duyduğu araştırma geliştirme projelerini desteklemek, eğitim faaliyetlerini yürütmek bunlara bağlı olarak burslar vermektir.
Türk Loydu Vakfı, yukarda belirttiğim destekleri sağlamak için ihtiyaç duyduğu finansmanı, ticari faaliyetlerini yürütmek üzere kurduğu iktisadi işletme sayesinde sağlamaktadır.
Türk Loydu Vakfı İktisadi İşletmesi denizcilik alanında klaslama faaliyetine ek olarak yetkilendirilmiş olduğu bayrak devleti adına yaptığı statutory faaliyetlerle birlikte endüstri faaliyetlerinde uygunluk değerlendirme, yönetim sistemi belgelendirme, personel-kaynakçı belgelendirme ve ürün belgelendirme faaliyetlerini de yürütmektedir.
Ulusal ve uluslararası alanlarda geçerli belgeler düzenleyebilmek amacıyla “Yönetim sistemleri belgelendirmesi için TS EN ISO IEC 17021, Uygunluk değerlendirme faaliyetleri için TS EN ISO 17020, Kaynakçı Belgelendirme faaliyetleri için TS EN SO IEC 17024 ve Ürün Belgelendirme faaliyetleri için TS EN ISO IEC 17065 akreditasyonlarına sahiptir.
Belirtilen akreditasyon ve yetkilere ek olarak kuruluşumuz, 97/23/EC Basınçlı Kaplar, 2009/105/EC Basit Basınçlı Kaplar, 305/2011/EU Yapı Malzemeleri yönetmelikleri ile 94/25/EC Gezi Tekneleri Yönetmeliğinde Onaylanmış Kuruluş (Notified Body) olarak hizmet vermektedir.
Türk Loydu yukarda belirtmiş olduğum alanların tamamında gerekli yetkilere sahip ve akredite hizmet veren yegane milli kuruluşumuzdur. Teknolojik gelişmeleri izleyerek sektöre kazandırmak, Ar-Ge faaliyetlerini desteklemek ve burslar vermek suretiyle sektöre katkıda bulunmaktadır.
Türk Loydu’nun deniz endüstrisine sunduğu hizmetler nelerdir? Buna ek olarak; Türk Loydu, endüstri belgelendirme ve plan kontrol ve araştırma hizmetleri de veriyor. Bu hizmetler neleri kapsıyor?
Plan Kontrol ve Araştırma Bölümü; Türk Loydu gözetimi altında inşa edilecek gemilerin tekne, makine ve elektrik donanımlarının ve stabilite hesaplarının onaylanması, kaldırma donanımı projelerinin onaylanması, tankerler için çok noktalı bağlama sitemlerine ait planların onaylanması, gemiler için zararlı maddeler envanterinin uygunluk kontrolünün yapılması ve uygunluk belgesi düzenlenmesi, IEEC kapsamında EEDI teknik dosyasının doğrulanması, Sevk sistemlerinin titreşim analizlerinin yapılması, Türk Loydu Kurallarının geliştirilmesi, araştırma geliştirme faaliyetlerinin yürütülmesi, Deniz Garanti Sörvey (Marine Warranty Survey ) kapsamında doküman kontrolleri ve risk değerlendirme faaliyetlerini yürütmektedir.
Deniz Endüstrisi Bölümü; gemilerin klaslanması, malzeme ve ürünlerin tip onayı, gemi teçhizatı uygunluk değerlendirmesi, yatlar ve gezi teknelerinin sertifikalandırılması, servisteki gemilerin periyodik sörvey ve denetimlerinin yapılması faaliyetlerini yürütmektedir.
Endüstri ve Belgelendirme Bölümü; yapısal çelik ve köprü imalat kontrolü ve sertifikalandırılması, petrol & doğalgaz çelik borusu imalat ve saha montaj kontrolü, depolama ve gemi tankları kalibrasyonu, tahribatsız muayene hizmetleri (MT, UT, PT) ,RT film değerlendirme hizmeti, servis sağlayıcı firma onaylama, offshore platformların imalat kontrolü, sertifikalandırılması ve periyodik kontrolleri, servisteki ekipmanların muayenesi, servise uygunluk değerlendirmesi (FFS), risk esaslı muayene, enerji tesislerinde muayene hizmetleri, demiryolu hatlarının belgelendirmesi, demiryolu araçlarının belgelendirilmesi, durum tespiti, uluslararası gözetim hizmetleri, periyodik kontrol hizmetleri, borulama belgelendirmesi, endüstriyel tesis kıymet değerlemesi, kaynakçı/kaynak operatörü belgelendirmesi, hidrostatik basınç testi,kalan ömür tayini, ürün belgelendirme, AB mevzuatı uygunluk değerlendirme , tip onayı, proje onayı, malzeme onayı, rüzgar türbini belgelendirmesi, yangından korunma sistemleri proje onayı ve montaj kontrol hizmetleri, yapısal metal ürünler ve yan ürünlerin belgelendirmesi, basınçlı kaplar, -buhar kazanları, sıcak su kazanları, kızgın yağ kazanları, valfler, kaldırma ekipmanları, depolama tankları, konteynerler, taşınabilir basınçlı kapların sertifikalandırılması ve kalite yönetim sistemleri belgelendirme faaliyetlerini yürütmektedir.
Ayrıca Türk Loydu, Avrupa Birliği’nden 1785 numara ile Onaylanmış Kuruluş yetkisi almıştır. Bu yetki ile; basınçlı ekipmanlar, basit basınçlı kaplar, yapı malzemeleri, gezi tekneleri yönetmeliklerinde ürünlere CE işareti düzenlenebilmesini teminen firmalara uygunluk değerlendirme hizmetleri vermektedir.
Gemilerin klaslama süreci nasıl işliyor kısaca bilgilendirebilir misiniz?
Klaslama süreci geminin çevre ve can güvenliğine ait bir takım kurallara uygun olduğunun görülerek klas sertifikası ile belgelendirildiği bir süreçtir.
Bu süreç gemilere ait tekne, makina, elektrik resimlerinin onaylanması ve gemiye ait stabilite hesaplarının kontrol edilmesi ile başlar. Daha sonra onaylanan projelerin sahada doğrulanması yapılır ve seyir testlerinin ilgili kural isteklerini sağıldığının görülmesi ile beraber gemiye klas sertifikası düzenlenir. Gemiye donatılacak teçhizatın sertifikalandırılması da bu sürecin önemli bir parçasıdır.
Klas kuruluşları arasında uyguladıkları kurallar, sundukları avantajlar anlamında farklılıklar oluyor mu?
Tekne yapısı, malzeme, kaynak, makine ve elektrik donanımı ile gemilere yapılacak sörveylere ait kurallar klas kuruluşlarının ana kuralları olarak tanımlayabiliriz. Ayrıca klas kuruluşları değişik gemi tipi için ek kurallar geliştiririler. Klas kuruluşlarının kural geliştirme süreçlerini araştırma ve geliştirme faaliyetleri ile de desteklemesi gerekir.
Üst düzey klas kuruluşlarının bütün bu kuralları kendi iç kaynakları ile geliştirmesi ve ulusal- uluslar arası kurallardaki ve teknolojideki değişimlere bağlı olarak güncellemesi bir zorunluluktur.
Bu anlamda klas kuruluşlarının, statutory ya da yasal olarak adlandıracağımız ulusal ya uluslar arası zorlayıcılığı olan kurallar bakımından farklılık taşıması mümkün olmamaktadır. Ancak özellikle klas kuruluşlarının araştırma ve geliştirme faaliyetleri ile desteklenen kuralları ile kendi geliştirdikleri kurallarda bir takım farklılıklar olması mümkündür. Bu farklılıkların da bazı kurallar açısından avantaj taşıyor olması doğal bir sonuçtur.
Ancak klas kuruluşlarının sundukları avantalar sadece kuralları açısından değerlendirilmemeli sundukları hizmetin kalitesi ile tecrübe ve uzmanlıklarının da önemli unsurlar olduğu unutulmamalıdır.
Şu an Türk gemi inşa sektöründe ön plana çıkan gemi tipleri nelerdir? Tersanelerde hangi tip gemileri sıklıkla görmek mümkün?
Soruya öncelikle öne çıkan gemi tipleri değil de, öne çıkan sektör olarak cevap vermekte fayda olduğunu düşünüyorum. Bu bakımdan değerlendirdiğimizde hem gemi inşa sektörü hem de yan sanayi sektörlerinde askeri gemi inşaatının artık önemli bir yeri olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.
1995 yılından itibaren askeri gemilerin klaslanması sürecinde klaslama kuruluşu olarak görev alan bir kuruluş olarak Türk Loydu askeri gemi klaslanması konusunda önemli bir tecrübe ve uzmanlığa kavuşmuştur. Bu anlamda, sahip olduğu uzman ve deneyimli personeli ile bu faaliyetini, başarı ile sürdürmektedir.
Tersanelerimizin faaliyetlerini değerlendirdiğimizde tersanelerimizde son yıllarda; balık yemleme gemisi, canlı balık taşıma gemisi, açık deniz destek gemisi, araştırma gemisi, yolcu gemileri, feribotlar, römorkör, tanker, LPG, workbotlar, balıkçı gemisi, sismik araştırma gemisi, yük gemisi inşa edildiğini görüyoruz.
Tersanelerimiz, teknik donanım ve mühendis gücü, know-how birikimi açısından dünyayla kıyasla ne noktada? Sektörü daha da yukarı taşımak için sizlerin neler yapılmalıdır?
Tersanelerimiz, çok geniş bir üretim yelpazesinde pek çok tipte gemi inşa etmekte hatta bazı tersaneler talebe bağlı olarak sahip oldukları tecrübe yardımıyla sektör dışında da hizmet verebilmektedirler. Ayrıca, gemi bakım ve onarım hizmeti de bu sektörün önemli gelir kaynaklarındandır.
Türk gemi inşa sektörü, artık daha modern tersanelere sahiptir. İleri teknoloji ile üretim yapabilen bu tersaneler faaliyetlerini daha kaliteli ürün verecek şekilde yürütmektedirler. Tecrübelerini artırmış bu tersaneler kalifiye bir iş gücü istihdam etme olanağına sahiptirler. Uluslararası norm ve kalite standartlarına göre başarıyla inşa ettikleri gemiler eşdeğer kalitede inşa edilen gemiler ile kıyaslandığında başarıyla çalışmaktadırlar.
Geçmiş yıllarla kıyaslarsak ülkemiz gemi inşa yan sanayi sektöründe olumlu gelişmeler olmuştur. Özellikle Savunma Sanayi alanında başlatılan yerlileşme çalışmaları sonuç olarak gemiye donatılacak ürünlerin milli kaynaklarımızla üretilmesini sağlamıştır. Bu şekilde gemiye donatılacak pek çok ürünün sertifikalı olarak donatılması sağlanmıştır.
Burada tersaneler için uzmanlaşmanın önemini vurgulamak istiyorum: Özellikle belirli gemi tiplerinde uzmanlaşan tersanelerin bu sayede uluslararası rekabette başarılı oldukları küresel krizde bile iş bulmakta sıkıntı çekmediklerini gözlemlemekteyiz.
Mühendis ve teknik elemanlarımız üniversitelerimizden oldukça donanımlı olarak mezun olmakta sektörde makul bir çalışma süreci sonunda elde ettikleri tecrübe ile sadece ülkemizde değil dünyanın pek çok yerinde başarılı bir şekilde çalıştıklarını görmekteyiz.
Türkiye’de gemi inşa sektörünün gelişmesi ve uluslar arası rekabette avantajlı duruma geçebilmesi için özellikle günümüzde devlet desteği önemli bir yer tutmaktadır. Rakibimiz olan ülkeler bir takım teşvikler uygulamaktadır, eşdeğer teşviklerin ülkemizde de yapılması, hem coğrafi açıdan uygun bir konumda bulunan hem de kaliteli hizmet veren sektörümüzün gelişmesine katkıda bulunacaktır. Kuşkusuz alt sektörleri ile birlikte önemli bir istihdam kapasitesine sahip olan denizcilik sektöründeki gelişme ülkemiz açısından da önem arz etmektedir. Bu bakımdan denizcilik sektöründe finansman sorunları çözülmeli kaynak yaratılmalıdır.
Ayrıca koster filosunun yenilenmesine yönelik kaynak sağlanması sadece gemi inşa sektörünün değil, artık çok yaşlı olan gemilerimizin yenilenmesi ile birlikte, deniz taşımacılığında rekabette üstün edebilir bir filoya sahip olmamızı da sağlayacaktır.
Evrensel bakarsak; dünya gemicilik sektörünün güncel sorunları ve yönelimleri nelerdir? Ağırlığımızın hissedildiği pazarlar, alanlar var mı?
Dünyada, 2005 yılından itibaren 2010 yılına kadar artış gösteren üretim kapasiteleri global ekonomik krizle birlikte azalmaya başlamıştır. 2008 sonrasında, Avrupa Birliği ve Uzakdoğu ülkelerinin gemi inşa sanayine sağladıkları finansal teşvikler ve diğer devlet destekleri, ülkemiz sektörünün iç ve dış piyasadan hak edilen payın almasını engellediğini görüyoruz..Bu kapsamda ülkemiz tersanesine verilen sipariş oranlarının artırılmasına yönelik tedbirlerin artırılması hayati bir önem arz etmektedir.
Dünyada, son yıllarda sipariş edilen gemi tipleri incelendiğinde genelde yüksek tonajlı gemilerin önemli bir yer aldığı görülmektedir.
Günümüzde yeni enerji kaynaklarına ulaşma isteği ve buna bağlı olarak offshore sektörü önemini daha da artırmıştır. Milyar dolarlarla ifade edilen offshore sektörü bizim tersanelerimiz içinde önemli bir pazar olabilir. Ancak, burada offshore konusunda referansımızın olmaması sektör olarak bu pazardaki en ciddi dezavantajımız. Bu konuda devletimizin öncülüğü ile yapılacak açılımlar, yapılanmalar gemi inşa sektörümüzün bu dev markette yer almasını kolaylaştıracaktır.
Askeri gemi sektöründe uzmanlaşan tersanelerimizden bazılarının gemilerini artık rahatlıkla ihraç ettiklerini büyük memnuniyetle takip ediyoruz. Askeri gemi sektöründeki uzmanlık seviyemizin artmasıyla birlikte önümüzdeki yıllarda dünyaya daha fazla gemi ihraç edilebileceğini düşünüyoruz.
Türk Loydu Kurallarını nasıl geliştiriyor, kural geliştirme sürecinde yararlandığı kaynaklar nelerdir? Son günlerde yaptığınız çalışmalardan örnek verebilir misiniz?
Kural geliştirme ve güncelleme faaliyeti süreklilik arz eden bir süreçtir. Bu anlamda Türk Loydu olarak kurallarımızı ilgilendiren konulara ait Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) toplantılarının büyük kısmını bizzat takip eden bir ekibimiz var. Ayrıca sistemimizde tanımlı standartlar ve regülasyonlar periyodik olarak takip edilmekte yürürlüğe giriş tarihlerinden önce kurallarımıza dâhil olmaları sağlanmaktadır.Kural Geliştirme Sürecinde referans alınan kaynaklar, IACS Kuralları, IMO Kuralları, Ulusal ve Uluslararası Standartlar, Ulusal ve Uluslararası Yayınlar Ulusal ve Uluslararası Konferanslar, Akademik Yayınlar, Makaleler, Tezler olarak sıralanabilir. Ayrıca kural geliştirmede uygulama ve sahadan gelen geri beslemeler dikkate alınmaktadır.
Türk Loydu’ nun IACS Klas Kuruluşları Birliğine üye olma çalışmaları sürüyor. Bu alanda atılan adımlar ve gelinen nokta nedir?
IACS üyeliği için 2010 yılından itibaren çalışmalarımız sürdürmekteyiz. IACS üyeliği için en önemli kıstas IACS istekleriniz sağladığımız bir denetimden geçerek- IACS QSCS -Kalite Sistem Belgesine sahip olunmasıdır. Bu belgeye sahip olan klas kuruluşu IACS tarafından istenen bazı doküman ve belgelerle birlikte üyelik başvurusunda bulunabilir.
2010 yılında IACS tarafından klas kuruluşu teyidini almamızla birlikte çalışmalarımız için bir eylem planı oluşturduk. Buna bağlı olarak IACS kalite yönetim isteklerine uyacak şekilde alt yapımızda gerekli değişimleri yaptık.
IACS gözlemcilerin de katıldığı denetimlerin sonuçları ilgili denetim kuruluşu tarafından başarılı olarak değerlendirildi. Ancak belirttiğim üzere biz bu sistemi kurduktan kısa bir süre sonra denetime girmek durumunda kaldık. Denetim sonucunun olumlu olmasına rağmen özellikle IACS gözlemcilerinin talebi ile kurduğumuz sistemin bir süre daha uygulanarak denetim yapılması yönünde bir karar alındı. Bu karar doğrultusunda kurmuş olduğumuz sistemi uygulamaya devam ediyoruz. 2015 yılında kurmuş olduğumuz sistem yeterli uygulama seviyesi ile tekrar denetlenecek. Bu denetim sonrasında IACS Kalite Sistem Belgesi’ni alarak üyelik başvurusunda bulunacağız.
Türk Loydu klasındaki gemiler belirli periyotlarla denetleniyor mu? Denetim sonuçlarında uygunsuzluk, hata ya da kusur tespit edilmesi nasıl bir uygulama yapılıyor?
Türk Loydu klası altındaki “servisteki gemilerin periyodik klas sörveyleri ile bayrak devletleri adına sörveyleri Türk Loydu sörveyörleri ya da Türk Loydu adına Türk Loydu’nun anlaşmalı olduğu diğer klas kuruluşlarının sörveyörleri tarafından dünyanın bütün limanlarında hızlı ve etkin biçimde gerçekleştirilmektedir.
Klasın devamlılığı, tekne ve makine için şart koşulan sörveylerin Türk Loydu gözetiminde tatmin edici bir şekilde yapılması ile sağlanır. Klasın korunması için klaslanmış olan tekne, makine, elektrik donanımı ve özel ekipmanın düzenli (periyodik) ve program dışı sörveyleri yapılmalıdır. Bu sörveylerde bulunan kusurlar niteliklerine ve oluşturdukları risk grubuna göre tanımlanan zaman aralığında giderilmelidir. Kusurların giderilmemesi halinde geminin klası askıya alınabildiği gibi klas sertifikasını tümüyle kaybedebilmektedir.
2014 Yılında Güncellenen Ana Kurallar:
Klaslama ve Sörveyler (2014) (TR-ENG)
Kısım 1 – Tekne Yapım Kuralları (2014) (TR-ENG)
Kısım 2 – Malzeme Kuralları (2014) (TR-ENG)
Kısım 4 – Makina Kuralları (2014) (TR-ENG)
Kısım 5 – Elektrik Kuralları (2014) (TR-ENG)
Kısım 9 – Yatların Yapımı ve Klaslanmasına İlişkin Kurallar (2014) (TR)
Kısım 27 – Boyları 24 m.’den Küçük Ahşap Yolcu Teknelerinin Yapımı ve Klaslanmasına İlişkin Kurallar (2014) (TR)
2014 Yılında Güncellenen Kurallar
Kısım 11 – Yangın Söndürme Gemileri (2012) (TR)
Kısım 102 – Askeri Gemilere Ait Kurallar, Tekne Yapısı ve Donanımı (2013) (TR-ENG)
Kısım 105 – Askeri Gemilere Ait Kurallar, Elektrik (2013) (TR-ENG)
2014 Yılında Güncellenen Ek Kurallar
Can Kurtarma Donanımları için Eş Yorumlar (ENG)
MARPOL Ek VI NOx Teknik Kod Uygulamaları için Eş Yorumlar (ENG)
2014 Yılında Yayınlanan Ek Kurallar
Polietilen Tekneler ile ilgili Ön Ek Kurallar (ENG)
Hong Kong Sözleşmesi’ne göre Gemilerin Sörvey ve Sertifikasyon Kuralları (ENG)
Kapalı Devre Yakıt Taşıntı Sistemlerinin Yapımı, Bağlantıları ve Testleri (ENG)
2014 Yılında Yayınlanan Kılavuzlar
Türk Loydu Servis Dışı Beklemeye Alınan Gemilere (Laid-Up Vessels) Yönelik Kılavuzu (ENG)
Ana Sayfa
Foto Galeri
Tersaneler gemi tiplerinde uzmanlaşmalı
