Filodan ayrılan gemilere 129 milyon lira
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca denizlerde su ürünleri varlığını korumak amacıyla başlatılan balıkçı teknelerini azaltma programı kapsamında filodan ayrılmak için başvuruda bulunan 893 balıkçı gemisi için ödenecek destek miktarı 129 milyon lira olarak hesaplandı. Uygulama sayesinde 10 metrenin üzerinde uzunluğa sahip balıkçı gemilerinin yaklaşık yüzde 30'u filodan çıkarılmış olacak.
Balıkçılık sektörüne 1970 ve 1980'li yıllarda sağlanan teşvik ve desteklerle, filodaki gemi sayısında ve av gücünde büyük artış oldu. Ancak av gücü ve gemi sayısındaki artışa karşılık elde edilen ürün miktarı artmadı aksine balık stokları üzerindeki av baskısında artış oluştu. Bu durumu önlemek için 2002'den itibaren balıkçı gemilerine yeni ruhsat verilmedi.
Söz konusu uygulamanın kaynaklar üzerindeki olumlu yansımasını güçlendirmek amacıyla da yeni bir önlem hayata geçirildi. Bu kapsamda av ve av gücü arasındaki dengenin sağlanması, av baskısının azaltılması ve kaynakların sürdürülebilir şekilde işletilebilmesi için balıkçılık sektöründe filodaki gemi sayısının düşürülmesi kararlaştırıldı.
İlk olarak 12 metre ve üzerindeki balıkçı gemisi sahiplerine gönüllülük esasına dayalı olarak gemilerini filodan çekmeleri karşılığında destekleme uygulaması başlatıldı. 2013 yılında başlatılan uygulama kapsamında 364 balıkçı gemisi filodan çekildi ve bunlar için 62,1 milyon lira destekleme ödemesi yapıldı. Desteklemenin kapsamı daha sonra 10 metrenin üzerindeki balıkçı gemilerini içerecek şekilde daha da genişletildi.
Bu yıl uygulanacak desteklemeler için 529 balıkçı gemisi sahibi daha başvuruda bulundu. Başvuru yapanların tümünün alımının gerçekleşmesi halinde 67 milyon lira ödeme yapılacak.
Böylece 2013 ve 2014 yılında 10 metrenin üzerinde uzunluğa sahip balıkçı gemilerinin yaklaşık yüzde 30'u filodan çıkarılmış olacak ve bunlar için ödenecek destekleme tutarı 129,1 milyon lirayı bulacak.
Başvurular 30 Eylül 2014'e kadar
Öte yandan 2015 yılında uygulanacak 2014 yılı destekleme kararı kapsamında verilecek destekleme birim fiyatları açıklandı. Daha önceki desteklemelerden farklı olarak 35 metre ve üzerinde boy uzunluğuna sahip balıkçı gemilerine ödenecek metre başı miktar artırıldı. Başvurular 30 Eylül 2014 tarihine kadar devam edecek.
Program kapsamında filodan çekilerek alınan balıkçı gemilerinden vasıfları uygun olanlar, talep edilmesi halinde, su ürünleri konusunda kontrol amaçlı kullanılmak üzere Bakanlık il müdürlüklerine ve araştırma amaçlı kullanılmak üzere üniversitelere hibe olarak veriliyor, diğerleri ise Makine Kimya Endüstri Kurumunun İzmir Aliağa Gemi Söküm Tesislerinde ayrıştırma işlemine tabi tutularak imha ediliyor.
Balıkçı gemilerinin filodan çıkartılması uygulaması 2007-2013 yılları arasında AB üyesi bazı ülkeler tarafından da uygulandı.