Denizdeki kriz zirve yaptı, dev gemiler söküme gidiyor
Navlun fiyatlarının düşmesiyle denizcilik sektörünü etkisi altına alan kriz derinleşiyor.
‘Kusursuz fırtına' olarak adlandırılan kötü tablo sebebiyle dev konteyner gemileri devre dışı kalıyor. Yük bulamayarak seferden çekilen gemi sayısı, son beş yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Son 30 yılın en düşük seviyesine inen navlun fiyatları yüzünden sektörde toplamda 1 milyon TEU kapasiteli 263 geminin, geçici olarak hizmet dışı kaldığı belirtiliyor. Hurdaya giden gemilerin ortalama yaşı ise 13'e kadar düştü.
Konteyner şirketleri, krizden çıkmanın son çaresini birleşmede arıyor. Sektörün devlerinden Hapag Lloyd'un Şilili CSAV'ı satın almasından sonra geçen aralık ayında dünyanın üçüncü büyük konteyner hattı Fransız CMA CGM, Singapurlu NOL'u satın aldı. Aynı şekilde Çin'in devlet kontrolündeki iki şirketi Chine Shipping Containers Lines ve Cosco, birleşerek dünyanın dördüncü büyük denizcilik şirketi oldu. Dünya çapındaki rekabet sebebiyle denizcilikteki birleşmelerin devam edeceği bekleniyor.
Çin'in ithalatı azaltması sonucu dünya ekonomisinde yaşanan daralma, navlun ve konteyner piyasasını sarsmaya devam ediyor. Denizcilik şirketleri, krizi aşmak için her yolu deniyor. Taşımacılıktan para kazanamayan armatörler, bu sefer masraflardan kazanmak için liman yatırımlarına girdi. Sektörün önde gelen oyuncuları, potansiyeli yüksek limanlara ortak oldu. Bundan da umduğunu bulamayan şirketler, son çareyi birleşmede arıyor.
Sektörü değerlendiren İMEAK Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Öztürk, bu yıl dünya denizcilik sektöründe navlunlar ve gemi kiralama ücretlerinin tarihî dip yaptığını belirtti. Sektör için önemli bir gösterge olan Baltık Kuru Yük Endeksi'nin, 16 Aralık 2015'te 471 puana inerek dibin dibini gördüğünü söyleyen Öztürk, “Bu rakam, Ocak 1985'ten sonraki en düşük rakam. Navlundaki bu düşüşten dolayı konteyner piyasalarında, seferden çekilen gemi sayısı artmaya devam ediyor. Yepyeni gemiler, seferden çekilip söküme gönderiliyor.” diye konuştu. Öztürk, 2016'da yeni inşa gemi siparişlerinin düşeceğini söyledi.