Terör ve Türkiye’nin siyasi ilişkileri sadece ülkeye gelen Rus sayısını değil, kruvaziyer turizmini de etkiledi. Prontotour Yönetim Kurulu Başkanı Ali Onaran, olaylar sebebiyle MSC ve Costa Cruises’ın bu yıl İstanbul’da durmayacağını söyledi.
Türkiye’nin son zamanlarda terör ve gergin siyasi ilişkilerle uluslararası arenada yer alması turizm sektörünü derinden etkiledi. “Türkiye güvenli bir ülke” açıklamalarının turistlerin gözünde ülkeyi güvenli liman haline getirmekte yeterli olmadığını belirten Prontotour Yönetim Kurulu Başkanı Ali Onaran, mevcut durumdan ötürü kruvaziyer gemi turları düzenleyen MSC ve Costa Cruises’ın bu yıl İstanbul’a uğramayacaklarını söyledi. Turizm Bakanı Mahir Ünal’ın geçtiğimiz ay açıkladığı teşvik paketinin de turizmi canlandırmak için yeterli olmadığını vurgulayan Onaran, “Problem sadece Rusya’da değil. Avrupa’da da Brezilya’da da sıkıntı var. O yüzden bu sene daha fazla çalışmalıyız. Devlet de daha çok yanımızda olmalı” diye konuştu.
Turizm teşvik paketi bu yıl gelecek turisti artırmak için yeterli mi?
- Kesinlikle yeterli değil. Çünkü problem sadece Rusya’da değil. Avrupa’da da Brezilya’da da sıkıntı var. O yüzden bu sene daha fazla çalışmalıyız. Devlet de daha çok yanımızda olmalı. Türkiye çok iyi bir ürün ama şu an içinde bulunduğumuz sorunlar dış dünyada negatif algılanmamızı sağlıyor. Siz istediğiniz kadar “Türkiye güvenli” deyin birileri de bas bas “Güvenli değil” diye bağırıyor. Huzuru tam olarak yaratmalıyız. Bunun için de zamana ihtiyacımız var. Ayrıca turizmde en önemli kaynağımız istihdam. Eğer işlerde ciddi düşüş yaşanırsa, istihdam konusunda işletmeler tasarrufa gitmek zorunda kalır. Sonuçta da daha kaliteli hizmet verilmesi zora girer. Turizm Bakanı Mahir Ünal, yaz aylarında istihdam ve SGK konusunda birtakım teşvikler açıklayacağını söyledi ama bence bu zaman çok geç. Daha önce bir şeyler yapılmalı ki, eleman çıkarma yoluna gidilmesin.
Rus turist sayısı bu yıl 1 milyona ulaşır mı?
- Ben Şubat’ta Rusya ile barış olur diyordum ama şimdi 2017’ye de sarkacağını düşünüyorum. Bu durum İsrail’le yaşadığımız soruna benzeyecek gibi. Rusya’dan 4 milyon turist geliyordu ve bu olaylar olmasaydı hedef 4.5 milyon turist getirmekti. Rusya için Türkiye çok iyi bir pazar. Kriz olduğunda bile İtalya veya İspanya’ya değil, daha ucuz olan Türkiye’ye geliyorlardı. Bu yıl 1 milyonun üzerinde bir Rus beklentisi var ama ben o kadar bile geleceğini düşünmüyorum.
Peki, İran Rusya’ya alternatif olur mu?
- İranlıların her yıl olduğu gibi bu yıl da Nevruz için Türkiye’ye geliyor. 2015’te 1 milyonun üzerinde İranlı ülkemizi ziyaret etmişti. Bu rakamın 2016’da yüzde 20-25 oranında yükseleceğini düşünüyorum. Ancak bu oran ne kadar artarsa artsın İran, turizmde Rusya’ya alternatif olamaz. İranlı turistler geçen yıl İstanbul ve Antalya’nın dışında Bodrum ve Marmaris’e de geldi. Çünkü Türkiye onlar için en iyi alternatif. Müslüman ülkeyiz, komşuyuz, ucuzuz. Otel işletmecilerinden aldığım bilgiye göre Ege’ye de gelmeye başladılar. Haremlik selamlık otel talepleri de çok yok.
Türkiye’deki terör olayları kruvaziyer turizmi nasıl etkiledi?
- MSC ve Costa Cruises bu yıl İstanbul’a uğramama kararı aldı. Bu İstanbul için kayıp. Biz de İstanbul kalkışlı gemi turlarımızı misafirlerimizi uçakla Marsilya, Barselona ve Genova’ya götürerek yapmaya başladık. Bu aksiliğe rağmen gemi turlarında 1 Ocak-8 Mart arasında 2 milyon Euro ciro yaptık. Ancak bu rakamın içine nehir turlarımız da dahil. Özellikle 40 yaş ve üzerindeki misafirlerimiz 10 -14 günlük nehir turlarını da tercih etmeye başladı. Özellikle Ren Nehri turlarında satışlar geçen yıla göre yüzde 100’ün üzerinde talep görüyor.
Shengen vizesi kalkarsa yurt dışına giden turist sayısı ne kadar artar?
- Özgür seyahat etmek çok önemli bir şey. Her yıl 1 milyona yakın kişi Shengen vizesi almak için uğraşıyor. Vizeler kalkarsa tatilini yurtdışında geçirmek isteyenlerin sayısı bu yıl yüzde 70 , 2-3 yıl içinde de 3 katına çıkar. Yani ayda bir tur operatörü 10 bin kişiyi yurtdışına götürüyorsa, bu rakam 15-17 bin kişiye çıkacaktır. Geçen yıl Prontotour olarak yurt dışına 90 bin kişi götürdük, bu yılki hedefimiz de 100 bini aşmak. Ancak vizeler kalkarsa bu rakam 160 bin kişiye rahatlıkla ulaşır. Çünkü şu anda Avrupa’ya 299 Euro’ya turlarımız var. Katılımcılar bin liralık tura 120 Euro yani yaklaşık 400 lira da vize için ödeme yapıyor. Ama vize muafiyeti söz konusu olursa bu yüzde 40’a yakın bir indirim demek olacak.
Tur programlarınıza yeni destinasyonlar eklenecek mi?
- Pronto Plus’la geçen yıl farklı yerleri keşfetmeye başladık. Bu kapsamda 2016’da İspanya’nın Bask Bölgesi’ne turlar düzenliyoruz. Evleri, müzesi, yemekleri, insanların sıcaklığı Barselona ve Madrid’in yer aldığı Endülüs Bölgesi’ne göre çok farklı. Turlar neredeyse yok satıyor. Ayrıca fotoğrafçı Mehmet Turgut’la Kamboçya turu düzenledik. Sırada da İskoçya ve Myanmar var. Bu ülkeler her zaman gidilecek yerler değil. Ama Mehmet Turgut’la giderseniz farklı kareler size hatıra kalabilir.