Hedef ''lider denizci ülkeler'' arasına girmek
Küresel ticarette en stratejik sektör konumundaki denizcilikte uyguladığı politikalarla hedeflerine hızla yaklaşan Türkiye, 2023'e kadar dünya denizciliğinin her alanında "lider denizci ülkeler" arasında yer almayı amaçlıyor.
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı verilerinden yapılan derlemeye göre, 1 Temmuz Denizcilik ve Kabotaj Bayramı'nı kutlamaya hazırlanan Türkiye, küresel ticarette stratejik sektör konumuna gelen denizcilikte de önemli adımlar attı.
Türk denizciliği son dönemde uygulanan politikalarla hedeflerine yaklaşırken, bu alanda atılan adımlardan ilki 2004'te başlatılan ÖTV'siz yakıt uygulaması ile kabotaj taşımacılığının canlandırılması oldu. Bugüne kadar toplam 4 milyar 860 milyon lira ÖTV tahsil edilmeyerek, sektöre önemli destek sağlandı. Uygulamayla 2003'e göre 2015'te kabotaj taşımacılığında elleçlenen yük miktarında yüzde 80, taşınan yolcu sayısında yüzde 64 ve taşınan araç sayısında yüzde 110 artış oldu. Bu çerçevede kabotaj taşımacılığı canlandırılırken, karayolu ağırlıklı yurt içi taşımacılığın deniz yoluna kaydırılması sağlandı. Ayrıca 2003'e göre 2015'te limanlardaki toplam yük elleçlemesinde yüzde 120, konteyner elleçlemesinde yüzde 227 artış gerçekleşti.
Akdeniz ve Karadeniz çanağındaki komşu ülkelerle geliştirilen ikili ve çok taraflı ilişkiler kapsamında kurulan uluslararası düzenli Ro-Ro hatlarında taşınan araç sayısında 2003'e göre 2015'te yüzde 113 artış yaşandı.
Kruvaziyer turizmin gerçekleşmesine yönelik çalışmalarla limanları ziyaret eden yolcu sayısı, 2003'e göre 2015'te yüzde 225 artarak 582 binden 1 milyon 889 bine yükseldi. Kruvaziyer turizmde İzmir, 2011, 2012 ve 2013'te Avrupa'nın en iyi kruvaziyer destinasyonu ödülüne üst üste üç kez layık görüldü.
Denizciliğin her alanında olduğu gibi deniz ticaret filosu da büyüdü. Türk sahipli filo, 2003'te 8,8 milyon detveyt ton kapasite ile dünyada 19 sıradayken, 2015'te 29 milyon detveyt ton kapasiteyle 13. sıraya yükseldi.
Türk bayraklı gemiler 2008'den bu yana beyaz listede
Türk bayraklı gemiler, 2008'den itibaren Paris Memorandumu kapsamında beyaz listede yer almaya başladı.
"Denizci millet" sloganının bir uygulaması olarak toplumda deniz sevgisini yerleştirmek, deniz kültürünü yaygınlaştırmak için yurt genelinde amatör denizciliğe özendirici çalışmalar kapsamında deniz kültürünü tanıtım ve eğitim merkezleri projesi başlatıldı.
Dünyanın en kaliteli yatlarını inşa edebilen gemi inşa sanayisi, ulaştığı model ve imkanlarla ihracat miktarlarını önemli oranda yükseltti ve yat inşa siparişlerinde de dünyada üçüncü sıraya yükseldi.
Özellikle gemi inşa sanayinde yapılan büyük atılımlar ve desteklerle tersane sayısı 37'den 77'ye çıktı, gemi inşa sanayi adet bazındaki dünya sipariş sıralamasında 5. sırada yer almaya başladı.
3 Denizde 3 Büyük Liman Projesi
2023 yılında 500 milyar dolar ihracat yapmayı hedefleyen Türkiye'nin, bu hedefe ulaşması için ihtiyaç duyacağı büyük ölçekli liman yatırımları hayata geçiriliyor. 3 Denizde 3 Büyük Liman Projesi kapsamında, gelecek dönemde İzmir Çandarlı, Zonguldak Filyos ve Mersin Konteyner limanları yapılacak. Mevcutlara ilave olarak ülkenin en az 16 noktasında büyük ölçekli lojistik merkezlerin kurulmasıyla Türkiye, bölgede lojistik merkezi haline dönüşecek.
Tersanelerde daha yüksek katma değerli, nitelikli ve özel tip gemilerin üretimi ile gezi teknesi ve yat üretiminde modern üretim tesislerinin kurulması özendirilecek. Gemi sanayisinde yerli katkı oranını artırmak için üretim odaklı gemi yan sanayi ürünler desteklenecek. Kamu özel ortaklığı modeliyle yat limanı kapasitesi artırılacak. Kıyılarda tekne bağlama imkanlarıyla halkın denize erişim imkanı artırılacak.
Deniz ticaret filosunun daha da büyütülmesinin hedeflendiği 2023'e kadar filonun ülkenin dış ticaret taşımalarından daha fazla pay almasına yönelik çalışmalar yapılacak.
Türkiye'nin 2023'e kadarki ana hedefi, dünya denizciliğinin her alanında "lider denizci ülkeler" arasında yer almak olarak belirlendi.
Denizcilik ve Kabotaj Bayramı
1 Temmuz Denizcilik ve Kabotaj Bayramı, yarın çeşitli etkinliklerle kutlanacak.
Kabotaj Kanunu 19 Nisan 1926'da TBMM'de kabul edildi ve 1 Temmuz 1926'da yürürlüğe girdi. ''Kurtuluş Savaşı'nın denizlerdeki zaferi'' olarak nitelenen düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle yabancıların deniz ticaretindeki hakimiyeti son buldu.