Türk armatör yabancı bayrağı tercih ediyor
Türk armatörlerin kontrolündeki deniz ticaret filolarının tonajı ağustos ayı itibarıyla 28 milyon tonu bulurken, söz konusu filoların yüzde 71'i yabancı bayrak taşıyor.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Denizcilik Meclisi verilerine göre, bu yılın ağustos ayı itibarıyla, Türk armatörlerinin kontrolündeki gemilerin toplam tonajı 27 milyon 987 bin 336 olarak hesaplandı. Bunun 8 milyon 102 bin 111 deadweight tonu (DWT) Türk bayrağı, 19 milyon 885 bin DWT'si de yabancı bayrak altında taşıma yaptı.
Söz konusu gemilerin tonaja göre bayrak sıralamasında Malta 8 milyon 813 bin 647 DWT ile ilk sırada yer aldı. Bu ülkeyi 8 milyon 102 bin 111 DWT ile Türkiye, 6 milyon 188 bin 390 DWT ile Marshall Adaları, 2 milyon 14 bin DWT ile Panama ve 629 bin 171 DWT ile Liberya izledi.
"Türk bayrağı altında çalışmaktan memnun oluruz"
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Denizcilik Meclisi Başkanı Erol Yücel, yaptığı açıklamada, hükümetin, sahibi Türk vatandaşı olan ancak vergi yükü nedeniyle yabancı bayrak taşıyan yat ve gemilerle ilgili çalışma yürüttüğünü anımsatarak, "Söz konusu çalışmayı memnuniyetle karşılıyoruz." dedi.
Türk armatörlerin gemilerini Türk bayrağı altında çalıştırmaktan büyük memnuniyet duyacağını vurgulayan Yücel, "Ancak, denizcilik sektörü yer yüzündeki ilk global sektördür. Serbest rekabetin ve hatta acımasız rekabetin en üst seviyede görüldüğü sektör denizcilik sektörüdür. 8 yıldır kriz içerisinde bulunan denizcilik sektörü büyük bir sıkıntı içerisindedir. Bankalar, denizcilik sektöründen uzak durmak için ellerinden geleni yapmaktadır. Bu konuda Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) mevzuatının da değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyoruz." şeklinde konuştu.
Yücel, Türk armatörlerini yabancı bayrağa yönlendiren nedenleri ise şöyle sıraladı:
"Finansman temininde güçlüklerle karşılaşılıyor. Gemi finansmanı sağlayan kuruluşlar, yurt dışında kabul gören bir uygulama olan kolay bayraklı gemi finanse etmeyi tercih ediyor. Herhangi bir temerrüt durumunda geminin kontrolünün ele alınması daha kolay oluyor. Bir geminin Türk bayrağı taşımasının getirdiği ekstra maliyet yine önemli nedenler arasında yer almaktadır. Denizciliğin ilişkili olduğu mevzuat ve bütün bunların uygulamalarındaki hatalara dikkati çekiyor. Örneğin mevzuatımız belirli bir oranda yabancı gemi adamı çalıştırılmasına izin verirken, yabancı gemi adamının ehliyetini Türk liman otoritesinin de onaylaması gerekmekte, bunun için de oturma müsaadesi talep edilmektedir. Zaten 4 aylık bir süre için gelen yabancı personelin 4 ayda oturma müsaadesi bile alması imkansızdır. Oysa ki bu işlemin birkaç saat içerisinde yapılabilir çabuklukta olması şarttır."
Türk bayrağı altında ilave maliyetler var
Armatörler tarafından Türk bayrağı altında ödenen SGK primlerinin diğer ülkelere göre yüksek olduğunu dile getiren Yücel, Türk gemilerinin Türk karasularında 48 saatten fazla transit olarak duramadığını söyledi. Yücel, "Gemiler bazı elzem durumlar halinde boğaz tüzüğünün 10. maddesi gereğince uğraksız geçişini bozmaksızın ihtiyaçlarını 48 saat içinde giderebilmekte, bu sürenin aşılması halinde emniyet, gümrük ve diğer mevzuatın gerektirdiği denetim ve işlemlere tabi olmakta transit işlemi bozulduğu için de ayrıca ödeme yapmak zorunda kalmaktadırlar. Bu limit operasyonel esneklik açısından gemi adamı değişimi, yakıt kumanya, yedek parça ikmali ve özellikle onarımlar için yeterli olmamaktadır." diye konuştu.
Yücel, Türk bayraklı gemi için ödenen konsolosluk ve sicil harçları gibi birçok harç bulunduğunu, bunların da kolay bayrak uygulamalarına göre ilave maliyetler oluşturduğunu kaydetti.
Hükümet çalışma yürütüyor
Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, sahibi Türk vatandaşı olan ancak vergi yükü nedeniyle yabancı bayrak taşıyan yat ve gemilerle ilgili Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığıyla çalışma yürüttüklerini açıklamıştı.
Tüfenkci, "Özellikle sahibi Türk olan yat ve gemilerin birtakım vergisel dezavantajlardan dolayı yabancı bayrak çekmesi bizi üzüyordu. Hem Türkiye'nin vergi kaybına neden oluyordu hem de uluslararası arenada varlığımız noktasında sıkıntılar oluşturuyordu. Bununla ilgili Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığıyla bünyesinde, bu dezavantajlı vergi ortamının kaldırılarak özellikle sahibi Türk olan yatların Türk bayrağı çekmesi ve Türk limanlarına demirlemesi noktasında çalışmalarımız sona ermek üzere. Vergisel avantajlar getireceğiz." ifadelerini kullanmıştı.