'İnsansız gemi' Yara Birkeland açık sulara iniyor
Yara Birkeland, sıradan bir kargo gemisi değil. Her şey yolunda giderse bir Norveç tarım gübre şirketi için inşa edilen gemi, 2020'de piyasaya çıktığında dünyanın ilk tam otomatik kargo gemisi olacak.
Halihazırdaki uluslararası taşımacılık yasasına göre, okyanusta giden gemilerin mürettebatının olması gerekiyor, insansız gemilere ise uluslararası sularda izin verilmiyor. Bu nedenle, Yara Birkeland, ülkenin güneyindeki üç liman arasında düzenli kısa taşımacılık gerçekleştirerek her zaman Norveç kıyısına yakın faaliyet göstermek zorunda kalacak.
Ancak denizcilik sektöründeki değişim ve bu yılın başlarında BM'nin Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO), insansız gemilerin okyanuslarda faaliyet göstermesine izin verilebileceğine yönelik tartışmalara başladı. Bu, daha az kaza ile daha ucuz taşımacılık potansiyeline sahip, mürettebatsız "hayalet" gemilerin okyanusta çaprazlama gidip gelme ihtimalini artırıyor.
Örneğin, birkaç Japon gemicilik firmasının bu teknolojiye yüz milyonlarca dolar yatırım yaptığı bildiriliyor. İngiliz firma Rolls-Royce, dünyanın ilk uzaktan kumandalı insansız ticari gemisini bu yılın başlarında tanıttı.
Bununla birlikte, gemilerden tecrübeli mürettebatın kaldırılması, yaşanabilecek herhangi bir kazanın çok daha ciddi olabileceği anlamına gelir. Dünya kargo gemilerini tamamen bağımsız bir filo haline getirirken pratik, düzenleyici ve teknolojik engeller varlığını sürdürüyor. Gerçekten çok karlı olabilecek bu teknolojik yatırımın uzun zaman alması anlamına geliyor.
Uluslararası Denizcilik Örgütü, Haziran 2017'de 98. kez görüştüğü, Denizde Yaşam Güvenliği Uluslararası Sözleşmesinin kurallarının değişmesine yol açabilir. Fakat göstergeler, uzun ve karmaşık bir süreç olması ihtimalini gösteriyor. İnsansız gemilerin güvenliği ve ekonomik yapısı ile ilgili konular henüz dikkate alınmaya başlandı. Çözüm bulunmadan veya anlaşmalara ulaşılmadan önce çok fazla iş yapılması gerekecek.
Yalnızca geniş okyanus mesafelerine göre gemileri çalıştırmak için bilgisayarlara güvenmek en büyük sorunlardan biri... Bazıları, insansız gemilerin daha az kaza geçirdiğini düşünüyor, çünkü deniz kazalarının büyük çoğunluğu, insanlardan kaynaklı çarpmalara ya da karaya oturmaya dayanıyor. 2016 yıllık incelemesinde, Avrupa Deniz Güvenliği Acentası, küresel olarak (2011-2015) meydana gelen 880 kazanın % 62'sinin "insan hatalı eylem" nedeniyle ortaya çıktığını tespit etti. Mart 2017'den itibaren yapılan bir araştırma, 1999'dan 2015'e kadar olan 100 kazayı analiz etti. Araştırmacılar, gemilerde mürettabat olsaydı aynı kazaların olup olmayacağını araştırdı. Bu gemilerin insansız olması durumunda karaya oturma veya çarpışma ihtimalinin önemli ölçüde azalacağını buldular. Ancak kazaların yaşandığı durumlarda mürettebat müdahalesi olmadan sonuçların daha şiddetli olabileceğini de tespit ettiler. Özellikle, yangın kazaları, mürettebat bulunmaması durumunda daha ciddi olabilir.
Aynı zamanda, insansız gemilerin ekonomik faydalarıyla ilgili yapılan yeni çalışma, mürettebatın maaşları, barınması ve hizmetleriyle ilgili de tasarruf yapılabileceğine ulaşıldı.