İstanbul Boğazı’ndan 'Otel Olacak' yalanıyla geçip Uçak Gemisi olan Varyag’ın hikayesi
İstanbul Boğazı, takvimler 1 Kasım 2001'i gösterdiğinde sıra dışı bir hadiseye ev sahipliği yapmıştı. Tekrar bir hatırlatalım istedik.
Yıl 1985. Varyag adlı gemi kızağa bindirilirken, 1988 senesinde Rusya marifetiyle suya indirildi. Bu zaman zarfında ünlü Berlin Duvarı yıkıldı, yerle yeksan oldu. SSCB dağıldı, yeni birçok ülke gün yüzüne çıktı. Böylesi karışık bir ortamda Varyag, yapım aşamasında kaldı ve askıya alındı. 5 yıl boyunca tek çivi çakılmadan Rusların elinde bekledi. Takvimler 1993 yılını gösterdiğinde ise Rusya ve Ukrayna devletleri arasında varılan mutabakatla Varyag, Ukrayna'ya teslim edildi. Ancak Ukrayna'nın niyeti gemiyi tamamlayıp üzerine uçak koymak değildi. Ruslardan aldığının oldukça üzerinde bir fiyatla bir başkasına satacaktı. Ki öyle de oldu...
İlkin İngiltere'yle el sıkışıldı. Ardından yaşanan uluslararası problemler sebebiyle bu satış rafa kalktı ve Ukrayna Varyag için bir turizm firmasıyla anlaşmaya vardığını ilan etti.
Fakat bir turizm firması uçak gemisini ne yapacaktı ki?
Varyag'ın karşılığı olarak 20 milyon dolar ödeme yapıldı. Gemi, söz konusu turizm firmasına satıldı ve kamuoyuna da geminin eğlence merkezine dönüştürüleceği, turistler için kullanılacağı yalanı söylendi. Ruslar buna fena kızmış olacak ki bu turizm firmasının paravan bir şirket olduğunu, geminin ise esasında Çin'e satıldığını ve gelecekte askeri amaçlar adına kullanılacağını iddia etti.
Şimdi Varyag'ın bir biçimde Çin'e gitmesi, Çin'e gidebilmesi için de Çanakkale ve İstanbul boğazlarından geçmesi icap ediyordu. Bu arada şunu ekleyelim: Uçak gemisinin motoru ve dümeni yok, bir başka gemiyi kullanarak gemiyi yüzdüreceklerdi. Türkiye başta bunu kabul etmedi ve Montrö Boğazlar Sözleşmesi'ni anımsattı. Varyag'ın tabiri caizse elini kolunu sallayarak boğazlardan geçmesi çok tehlikeli idi. Muhtemel bir kazada can ve mal kaybı yaşanabilirdi.
Bunun üzerine Çin, Türkiye'ye 1 milyar dolar tutarında bir kaza teminatı yazdı ve gelecek yıllarda Türkiye'ye turist göndereceğine ve de geminin de askeri amaçlar için kullanılmayacağına dair söz verdi. O yıllarda zor durumda bulunan Türk ekonomisi için bu hiç de fena bir anlaşma sayılmazdı. Ve anlaşma imzalandı.
Takvimler 1 Kasım 2001'i gösterdiğinde Varyag, boğazlardan sorunsuz bir şekilde geçti gitti. Ama gelgelelim, Çin verdiği sözü tutmadı! Sözü verilen Çinli turistler Türkiye'ye hiçbir zaman gelmedi.
Derken birkaç sene sonra Varyag'ın yapımı tamamlandı. Varyag, bir eğlence merkezi değil gerçek ve dört dörtlük bir uçak gemisi oldu ve Çin envanterindeki yerini aldı.
Ana Sayfa
Foto Galeri
İstanbul Boğazı’ndan 'Otel Olacak' yalanıyla geçip Uçak Gemisi olan Varyag’ın hikayesi
