Gemi sökümünden ekonomiye yarım milyar dolarlık katkı
Farklı kullanım amaçlarına hizmet eden yüzlerce dev gemi, ömürlerini tamamladıktan sonra Aliağa'daki gemi geri dönüşüm bölgesinde ekonomiye kazandırılıyor. Dünyanın önde gelen armatörleri geri dönüşüm için Aliağa'yı tercih ederken, ekonomiye yıllık 500 milyon dolar katkı sağlanıyor.
Aliağa Gemi Geri Dönüşüm Sanayi Bölgesi'nde 22 şirket, 26 parselde hizmet veriyor. Farklı boyutlarda gemilerin sökümünün yapıldığı bölgede yaklaşık 1500 kişi doğrudan, 1000 kişi de dolaylı olarak istihdam ediliyor.
Kurulduğu 1976 yılında küçük gemilerin sökümünün yapıldığı tersanelerde şimdilerde dünyanın önde gelen armatörleri, gemilerini söktürmek için sıraya giriyor. Özellikle son aylarda kruvaziyer gemilerin sökümlerinin arttığı bölgede, büyük kruvaziyer şirketleri, gemilerinin dönüşümü için Türk firmalarına güveniyor. Deniz Ticaret Odası Aliağa Şubesi verilerine göre, 2019'da 112 geminin sökümünün yapıldığı ilçede bu yılın 8 ayında 83 hurda gemi ekonomiye kazandırıldı.
SÖKÜM YAKLAŞIK 6 AY SÜRÜYOR
Denizlerde ömrünü tamamlamış gemilerin dönüşüm yolcuğu ilk olarak firmaların anlaşmasıyla başlıyor. Gemiler kimi zaman armatörler kimi zaman ise gemi geri dönüşüm firmaları tarafından tersaneye getiriliyor. Burada alanında uzman kişiler tarafından parçalanmaya başlayan dev gemilerden çıkan malzemeler ayıklanıyor. Pruvadan başlayan söküm işlemi pupayla sona eriyor.
Ağırlıklı olarak demir-çelik sanayisine giden malzemeler ham madde olarak kullanılırken, bazı ürünler de belirlenen kurallara göre ikinci el olarak satılıyor. Ortalama 6 ay süren söküm işlemi sonunda dev gemilerden geriye bir tek "çöp" bile kalmıyor. Dev gemilerin geçtiği tüm bu aşamalar, gerek bağımsız denetçiler gerekse ilgili bakanlıklar tarafından sık sık kontrol ediliyor.
EKONOMİYE YILLIK 500 MİLYON DOLAR KATKI
Bölgede tüm firmaların aktif olarak söküm yaptığını belirten Şimşek, "Bu yıl bölgemizde sökümünü gerçekleştireceğimiz gemilerden yaklaşık 1 milyon ton demir ağırlığına ulaşacağımız öngörülüyor. Sadece buradan hesaplanırsa bile 300 milyon dolarlık bir katkı söz konusu. Bunun içine yan malzemeler, ikinci el ürünleri de katarsak 500-600 milyon dolar gibi ekonomik bir katkı sunmuş olacağız." dedi.
Türkiye'nin bu başarısının dünya tarafından görüldüğünü ve takdir edildiğini vurgulayan Şimşek, "Bugün baktığınız zaman yaklaşık 15 yıl önce gemi söküm bölgesinde daha küçük gemileri söküyorduk. Bu büyüklükteki gemiler başka ülkelere gidiyordu. Şimdi ise majör diye tabir ettiğimiz büyük armatörler gemilerini, geri dönüşümü yapılmak üzere ülkemize gönderiyorlar. Bütün bu süreç bağımsız denetçiler tarafından sürekli denetleniyor. Şükür ki ülke olarak bu anlamda da herhangi bir olumsuzlukla karşılaşmadık." diye konuştu.