Dünyanın en büyük buzdağı karaya oturdu
Dünyanın en büyük buzdağı A23a'nın, yaklaşık 40 yıllık bir yolculuğun ardından uzak bir Antarktika adasının yaklaşık 70 km açığında karaya oturduğu bildirildi. Bu durum, kritik öneme sahip yaban hayatı alanını çarpışmadan koruyabilecek bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
Bu mega buzdağı – yaklaşık 3.300 kilometrekarelik bir alan kaplayan ve neredeyse 1 trilyon ton ağırlığında olan bu buz kütlesi – 2020’den bu yana Antarktika’dan Kuzey’e, Güney Georgia Adası’na doğru sürükleniyordu. Bu rota, buzdağının adaya çarpabileceği veya sığ sularda karaya oturabileceği endişelerini artırmıştı. Böyle bir durumun penguenler ve fokların yavrularını beslemesini zorlaştırabileceği düşünülüyordu.
Buzdağının kalıcı olarak karaya oturup oturmadığı henüz netlik kazanmış değil.
“Şimdi ne olacağını görmek ilginç olacak,” diyen İngiliz Antarktik Araştırmaları (BAS) Oşinografı Andrew Meijers, gelişmeleri takip ettiklerini belirtti.
BAS tarafından yapılan açıklamaya göre, A23a buzdağı 1 Mart’tan bu yana adanın 73 km açığında sıkışmış durumda. Meijers, “Eğer buzdağı burada kalırsa, yerel yaban hayatı üzerinde büyük bir etki yaratmasını beklemiyoruz,” dedi.
A23a buzdağı, 1986 yılında Antarktika buz rafından kopmuştu. 30 yılı aşkın bir süre hareketsiz kaldıktan sonra 2020’de nihayet serbest kalarak, Kuzey’e doğru hareket etmeye başladı. Ancak okyanus akıntıları zaman zaman hareketini durdurarak onu aynı noktada döndürdü.
Uydu görüntüleri, buzdağının olağan rotayı takip eden diğer buz kütleleri gibi parçalanmadığını gösteriyordu. Ancak ocak ayında 19 kilometre uzunluğunda bir parça koptu.
Buzdağının Güney Georgia’ya çok yaklaşması, adanın önemli üreme alanlarındaki yaban hayatını tehdit edebileceği endişesine yol açtı. Böyle bir durumda penguenler ve foklar, dev buz kütlesini aşmak için daha uzun mesafeler kat etmek zorunda kalacak, bu da yavrulara getirilen yiyecek miktarını azaltarak ölüm oranlarını artırabilecekti.
Faydalı olabilir
Ancak tüm endişelerin aksine, buzdağının mevcut konumunun, yaban hayatı için faydalı olabileceği düşünülüyor.
Meijers, “Buzdağının karaya oturması ve erimesi sırasında ortaya çıkan besinler, tüm bölgesel ekosistemde yiyecek bolluğunu artırabilir. Bu durum, penguenler ve foklar gibi türler için olumlu bir etki yaratabilir,” dedi.
Güney Georgia ve yakındaki Güney Sandwich Adaları, 30 farklı türden 65 milyon üreyen kuş ile yaklaşık 5 milyon foka ev sahipliği yapıyor. Ancak ada faunası, ocak ayında patlak veren kuş gribi salgını nedeniyle zaten zor bir sezon geçiriyor.
Buzdağı, gemicilik için doğrudan bir tehdit oluşturmuyor. O kadar büyük ki, gemiler kolayca etrafından dolaşabiliyor. Ancak parçalanmaya devam ettikçe, bölgedeki ticari balıkçılık faaliyetlerini sınırlayabilecek küçük ama tehlikeli buz parçalarının oluşmasına neden olabilir.
Güney Georgia’da kalıcı bir insan yerleşimi bulunmuyor ve ada, İngiltere tarafından bir denizaşırı toprak olarak yönetiliyor. Ancak Arjantin, Batı’daki Falkland Adaları (Las Malvinas) gibi, Güney Georgia üzerinde de hak iddia ediyor.
Bu büyüklükte buzdağları nadir görülse de tamamen olağan dışı değil. Son beş yılda aynı bölgede benzer büyüklükte iki buzdağı daha gözlemlendi. Meijers, “Bu tür devasa buzdağları, Antarktika buz tabakasının doğal yaşam döngüsünün bir parçasıdır,” dedi.
Ancak Antarktika buz raflarının 2000 yılından bu yana 6 trilyon ton kütle kaybettiğini ve bu kaybın hızlanarak devam ettiğini vurguladı. Bu durum, iklim değişikliğine bağlı olarak artan buz kaybıyla ilişkilendiriliyor.
Geçtiğimiz ay yayınlanan araştırmalar, küresel sıcaklığın sanayi öncesi seviyelere kıyasla 1,5 ila 2,0 santigrat derece artması durumunda, yeterince donmuş suyun eriyerek deniz seviyelerini birkaç metre yükseltebileceği ve geri dönüşü olmayan bir noktaya ulaşabileceği konusunda uyarıda bulundu.
Geçen yıl, dünya genelinde yangınlar, seller ve fırtınalar nedeniyle rekor sıcaklıkların yaşandığı ilk tam takvim yılıydı ve küresel sıcaklık artışı 1,5 santigrat derece eşiğini aşmıştı.
Ana Sayfa
Foto Galeri
Dünyanın en büyük buzdağı karaya oturdu
