Balık çiftlikleri Yunan sınırına sürüldü kavga bitmedi
Çipura ve levrek üretiminde Yunanistan'ın hemen ardından ikinci sırada yer alan Türkiye'de turizmciler ile balıkçılar arasında ilginç bir tartışma yaşanıyor. Aydın-Didim'de kurulmasına izin çıkan balık çiftliklerine turizmciler ve çevreciler doğaya ve turizme zarar vereceği gerekçesi ile karşı çıkarken, üreticiler ise tesislerini Yunanistan karasularına kadar geri çektiklerini belirterek suçlamaları haksız buluyor. Çiftliklerin güzergâhı, çevre konusundaki tepkilerin yoğunlaşması üzerine karadan daha uzak bölgelere yöneldi. Ancak Didim Belediyesi ve çevreci örgütler, itirazlarından vazgeçmiyor. Balıkçılar, turizm sektörüne zarar vermediklerini savunarak, plajların 6 mil açığında balık çiftliği kurmalarına rağmen hâlâ ikna olmayanlara “Çipura ve levrek nerede üretilecek?” sorusunu yöneltiyor.
Balık çiftlikleri uzun süreden beri, işletme, turizmci ve çevreciler arasında tartışma konusuydu. Yeni Çevre Kanunu’yla, balık çiftliklerine kapalı koylardan açık denizlere taşınmaları için bir yıl süre tanındı. Bu geçiş sürecinde de tartışmalar bitmedi. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Aydın’ın Didim ilçesi Yeşilkent-Altınkum Plajı’na yaklaşık 6 mil açıkta beş balık çiftliği kurulmasına izin verdi. Bölge, ilgili kurum ve kuruluşların üç yıl boyunca sürdürdüğü çalışmalar sonucunda belirlendi. Çiftliklerin ilçe sahillerini kirleteceğini savunan Didim Belediye Başkanı Mümin Kamacı, Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporu alınmadığını iddia ediyor. Bin tonun altındaki tesislerden bu raporun istenmediğini söyleyen Kamacı, başvuru yapan tesislerin ÇED’den kurtulmak için bu rakamı 980 ton olarak beyan ettiklerini belirtiyor.
Kurulacak çiftliklerin tekne ve yatların gezi güzergahında olacağını dile getiren Kamacı, bu tür yatırımların Taşburun mevkiinde yapılmasını öneriyor. Çiftliklere yönelik tepki, Ankara’ya da taşındı. Aydın Milletvekili ve TBMM Çevre Komisyonu üyesi Mehmet Boztaş, Çevre ve Orman ile Kültür ve Turizm bakanlıklarına gönderdiği yazılı soru önergelerinde, turizmin yılda 20 milyar dolar gelir getiren, bir milyon kişiye iş imkanı sağlayan bir sektör olduğuna dikkat çekerek çiftliklerin turizm ve çevreye etkilerini sordu.
Girişimciler ise olaya kendi açılarından bakıyor ve eleştirilere anlam veremiyor. Didim’de çiftlik kuracak girişimcilerden Orhan Kılıç, “Çipura ve levrek burada üretilmeyecek de nerede üretilecek?” diye soruyor. 50 metrenin üzerindeki derinliklerde dalgıçların çalışmasının zor olduğunu vurgulayan Kılıç, “Riski göze aldık. İleri teknoloji ile tesisleri yapacağız. Kıyılardan uzaklaşarak daha büyük kapasitelerle çalışırsak ihracatımızı artırabiliriz.” diyor. ÇED raporu hazırlamamak için kapasitenin her bir çiftlik için 980 ton gösterildiği bilgisini doğrulayan Kılıç, gerekçe olarak bu işlemin yatırımı geciktirmesini gösteriyor.
Daha önce orkinos çiftliklerinde dalışlar yaptıktan sonra bir rapor hazırlayan Doğa Savaşçıları Çevre Örgütü Başkanı Zafer Murat Çetintaş ise Didim’de kurulacak tesisler konusunda bölgede inceleme yaptıktan sonra tavırlarını açıklayacaklarını dile getirdi.