Konteyner taşımacılığında arz talep dengesi bozuldu
İMEAK Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Öztürk, Türkiye’nin en büyük aktarma limanı olarak planlanan Kuzey Ege Çandarlı Limanı’nın, yeni bir vizyonla ihaleye çıkarılmasını önerdi. Marmara Bölgesi’nde yapılan yeni liman yatırımları sebebiyle konteyner elleçleme kapasitesinde arz fazlası oluştuğunu dile getiren Öztürk, yeni bir denge sağlanana kadar Çandarlı’nın akaryakıt ikmal merkezi ve gemi bakım onarım üssü olarak planlanması gerektiğini söyledi.
Kuzey Ege Çandarlı Limanı’nın, cumhuriyetin 100. yılında 500 milyar dolar ihracat hedefi için planlandığını hatırlatan Öztürk, mendirek inşaatı tamamlanan ve yap-işlet-devret modeliyle işletilmek için ihale hazırlıkları devam eden projenin, doğru bir yatırım olduğunu vurguladı. Öztürk, “Taşımacılık sektörü büyüyor ve daha modern hale geliyor. Ülke olarak, büyüyen pastadan daha fazla pay almalıyız. Bugün yaptığımız yatırımların meyvesini ileride toplayacağımıza kuşku yok, dolayısıyla Çandarlı Limanı gerekli bir yatırım ancak konteyner taşımacılığında arz talep dengesi bozuldu. Marmara Bölgesi’nde ciddi bir kümeleşme oluştu. Dubai Port, MSC, CMA CMG gibi liman devleri bölgede üs kurmuş durumda. Çinli liman şirketi Cosco, Pire Limanı’nı işletiyor. APM Terminals’in işleteceği Aliağa’daki Petlim Limanı, kısa süre sonra hizmete girecek. Liman hizmetleri sektöründe kartlar dağıtılmış durumda.” diye konuştu.
'KONTEYNER TALEBİ, ARZI KARŞILAYACAK KADAR HIZLI BÜYÜMÜYOR'
Bölgedeki konteyner talebinin, bu arzı karşılayacak kadar hızlı büyümediğine dikkat çeken Yusuf Öztürk, 2011’de İzmir Alsancak ile Aliağa’daki Nemport ve Ege Gübre limanlarında 1 milyon 49 bin TEU yük elleçlenirken 2014 sonunda sadece 1 milyon 214 bin TEU’ya yükseldiğini söyledi. Öztürk, şunları kaydetti: “Bölgemizde 2,5 milyon TEU civarında konteyner elleçleme kapasitesi var. Elleçlenen konteyner miktarı ise kapasitenin yarısı civarında. Petlim Limanı ile bu arz daha fazla artacak. Bu tabloda, kıtalararası aktarma limanı olarak planlanan Kuzey Ege Çandarlı Limanı’na yakın gelecekte çok iş düşmeyecek gibi görünüyor.”
‘ÇANDARLI'YI BÖLGENİN TEDARİK ÜSSÜ YAPALIM’
Mevcut durum olumlu yönde değişene kadar Çandarlı projesinin farklı işlevlerle zenginleştirilmesi gerektiğini ifade eden Öztürk, “Dünyadaki global gelişmeleri ve taşıma modlarında değişimi dikkate aldığımızda, Kuzey Ege Çandarlı Limanı’nı farklılaştırmamız gerektiği ortaya çıkıyor. Projede daha önce tersane yatırımı da planlanmıştı ancak daha sonra projeden çıkarıldı. Çanakkale’den İskenderun’a kadar kıyılarımızda gemi bakım ve onarım tesisi yok. Projeye gemi bakım ve onarım işlevi eklenebilir. Çandarlı, aktarma limanının yanısıra önemli bir tedarik merkezi haline dönüşebilir. Aliağa rafineriler ve doğalgaz terminalleriyle Türkiye’nin enerji üssü oldu. Bu tesislerden Çandarlı’ya ulaşım kolay. Örneğin Tüpraş’tan Çandarlı’ya deniz altından boru çekmek çok zor değil. Gemiler, Çanakkale ve İstanbul boğazlarına girmeden önce yakıtlarını, Çandarlı’dan daha uygun fiyatla tedarik edebilir. Gemi Yakıt İkmalcileri Derneği’nin raporuna göre ülkemiz, 300 milyar dolara yaklaşan dünya gemi yakıtları pazarından sadece 1,35 milyar dolar pay alıyor. Olması gereken payımız ise 4 milyar dolar olarak hesaplanıyor. 2023 hedefimiz yaklaşık 8 milyar dolar. Cebelitarık’ta 8 milyon ton yakıt ikmali yapılırken bizim payımız 2 milyon tondan az. Çandarlı Limanı ile bölgenin yakıt ikmal merkezi haline gelebiliriz. Biz, yeni ihale şartnamesi oluşturulurken bu tür gelişmelerin dikkate alınmasında fayda görüyoruz. Çandarlı’nın aktarma limanı işlevinin yanısıra tedarik ve gemi bakım onarım merkezi olmasının, ülkemiz ekonomisine büyük fayda sağlayacağına inanıyoruz.” şeklinde konuştu.