Türkiye'den KKTC'ye ''Can Suyu''
Mersin'deki Alaköprü Barajı'nda tutulan suyu KKTC'ye ulaştıracak, "Asrın Projesi" olarak nitelendirilen "Türkiye'den KKTC'ye Su Temin Projesi", Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın katılımıyla açıldı.
Mersin'in Anamur İlçesi'nden Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne (KKTC) içme ve sulama suyu sağlayacak olan ve 'Asrın Projesi' olarak nitelendirilen suyun vanası, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Başbakan Ahmet Davutoğlu, KKTC Başbakanı Ömer Soyer Kalyoncu ile bakanlarının katıldığı törenle açıldı. Denizden 250 metre derinlikten geçirilen borularla KKTC'ye yıllık 75 milyon metreküp su aktarılacak ve adanın 50 yıllık su ihtiyacı karşılanacak.
'Türkiye'nin aşamayacağı engel yok'
Erdoğan, açılış töreninde yaptığı konuşmada, "Dün gökyüzünde büyük bir başarıya şahitlik etmiştik. Bugün de Akdeniz'in altında benzer bir başarının şahitliğini yapmak üzere buradayız" dedi.
Erdoğan, "Bu millet, karadan gemileri yürüttü. Bu millet boğazın altından Marmaray'ı inşa etti. Bu millet, şimdi Anamur'dan Kuzey Kıbrıs'a yine denizin altından 107 kilometrelik, hamdolsun su naklini gerçekleştiriyor. Bu millet, önümüzdeki yıl Avrasya tünelini yine boğazın altına inşa ediyor. Bu millet bir olursa, iri olursa, beraber olursa, kardeşçe yürürse, hep birlikte Türkiye olursa aşamayacağı hiçbir engel yoktur" şeklinde konuştu.
"Başbakanlığımız döneminde başlattığımız çalışmaları işte bugün sonuca ulaştırıyoruz" diyen Erdoğan, "Biz de Türkiye'den suyu aldık getirdik, Kıbrıs'la buluşturduk. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti artık yarım asır boyunca içme suyu ve tarımsal sulama suyu sıkıntısı çekmeyecek" ifadelerini kullandı.
'Kıbrısta çözüm fikrine bağlıyız'
Başbakan Ahmet Davutoğlu, KKTC Su Temin Projesi Alaköprü Barajı ve KKTC Su Temin Projesi Geçitköy Barajı'nın açılış törenlerinde yaptığı konuşmada, "Bugün Anadolu ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti su gibi aziz projeyle bir kez daha birbirine kavuşuyor. Girne'yi Anadolu'ya bu kez su ile bağlıyoruz. Bütün dünyaya haykırıyoruz; Türkiye ile Kıbrıs hiçbir zaman ayrılmayacak şekilde birbirine kenetlenmiştir" dedi.
Başbakan Davutoğlu: "Bugün Anadolu ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti su gibi aziz projeyle bir kez daha birbirine kavuşuyor, bir kez daha kenetleniyor. Muhteşem bir su köprüsü kuruyoruz, Girne'yi Anadolu'ya bu kez su ile bağlıyoruz. Bütün dünyaya haykırıyoruz; Türkiye ile Kıbrıs hiçbir zaman ayrılmayacak şekilde birbirine kenetlenmiştir, Kıbrıs'a Türkiye'nin suyu bereket ve izzet götürecektir"
Davutoğlu, "Kıbrıs'ta çözüm fikrine kararlılık ve samimiyetle bağlı olduğumuzu bir kez daha ortaya koyuyoruz. Burada bir kez daha tekrarlamak istiyorum; Türkiye mevcut müzakere sürecinin bir an evvel adil, kapsamlı ve kalıcı bir çözümle neticelenmesini samimiyetle temenni etmektedir" ifadelerini kullandı.
Kıbrıs'ın 2050 yılına kadar su ihtiyacı karşılanacak
Proje ile KKTC'nin uzun vadeli su ihtiyacının karşılanması için, Anamur Dragon Çayı üzerinde tesis edilen Alaköprü Barajı'ndan alınacak yıllık 75 milyon metreküp su, 2050 yılına kadar Kıbrıs'ın bütün içme suyu ihtiyacını karşılayacak.
Suyun yaklaşık 38 milyon metreküpü, KKTC'de inşa edilecek arıtma tesislerinde arıtıldıktan sonra içme suyu maksatlı kullanılacak. Kalan 37 milyon metreküp su ise zirai sulama amaçlı kullanılacak.
Böylece uzun yıllardır su yetersizliği ve su kalitesindeki kötüleşme sebebiyle sıkıntı yaşayan ada halkının uzun vadeli su ihtiyacı karşılanmış olacak.
KKTC Su Temin Projesi çerçevesinde dünyada ilk kez uygulanan ve son parçanın yerleştirilmesi ile tamamlanan deniz geçişi, 80 kilometre 151 metre uzunluğunda, deniz yüzeyinden 250 metre derinlikte ve askıda geçiyor. Deniz geçişi bin 600 milimetre çapındaki, yüksek yoğunluklu polietilen boru hattından oluşuyor.
4 yılda tamamlandı
Türkiye’den Kıbrıs’a boru hatlarıyla su getirilmesi projesi Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Başbakan olduğu 2011 yılında Mersin’in Dragos Çayı üzerine Alaköprü Barajı’nın temel atma töreniyle başladı. 1.6 milyar liraya mal olan projede, Türkiye ile KKTC arasına 80 kilometrelik askılı boru sistemi kuruldu. Borular, denizin 250 metre altından şamandıralar ile bağlandı ve ilk su geçen ay Ada’ya ulaştı. Boruların içindeki tuzlu deniz suyunun boşaltma işlemi de geçen hafta tamamlandı. Türkiye’den gelen su arıtma tesisinden geçtikten sonra Devlet Su İşleri’nin (DSİ) yaptığı KKTC tarafındaki Geçitköy barajına boşaltılmaya başladı. Dünya
*********
DÜNYADA İLK KEZ DENENEN YÖNTEM
2011 yılında Alaköprü barajının inşaatıyla başlayan projenin asıl amacı Kıbrıs’a su temin edilmesi. Bugüne kadar, Türkiye tarafında Alaköprü barajı inşa edildi. Borular, Anamur’a kadar karadan, ardından da dünyada ilk kez denenen bir yöntemle, denizin 250 metre altından askılı boru sistemiyle 80 kilometre ötedeki Kıbrıs’a ulaştı. KKTC tarafında ise, eş zamanlı olarak Geçitköy barajı inşa edildi. Yılda 75 milyon metreküp suyun geleceği baraja bir de arıtma tesisi inşa edildi.Askılı boru sistemine, Türkiye ile KKTC arasındaki denizin ortalama 1500 metre derinlikte olması ve bu derinlikte basınca dayanacak boru sisteminin bulunmaması zorladı. Deniz altından monte edilen borular Girne’nin Geçitköy bölgesine geçen ay ulaştı. Bu arada KKTC içindeki 400 kilometrelik isale hatlarının döşenmesi de tamamlanma aşamasına geldi. Başkent Lefkoşa’ya ilk suyun bu ay sonunda gelmesi planlanıyor.
RUMLARA DA VERİLECEK
KKTC yıllık 75 milyon metreküplük suyun 35 milyon metreküpünü içme amacıyla kullanacak. Suyun belirli bir bölümü de tarım alanında değerlendirilecek. Mevcut hattın, KKTC’nin 50 yıllık su ihtiyacını karşılayacağı hesaplanıyor. Ancak su sürede elde kalan fazla suyun, Kıbrıslı Türkler gibi büyük su ihtiyacı bulunan Rumlara da verilmesi planlanıyor. Su, Rumlarla müzakere masasında Türklerin en büyük kozlarından biri. Askılı boru sistemine önümüzdeki dönemde Ada’nın bir diğer ihtiyacı enerji hatlarının da eklenmesi planlanıyor. Bir başka proje ise, Kıbrıs sorunu çözülmesi halinde mevcut sisteme doğu Akdeniz’de yeni keşfedilen doğalgaz kaynaklarının Türkiye’ye taşınması da eklenebilecek.
İŞLETME PROBLEMİ ÇÖZÜLMEDİ
Proje tamamlanırken, KKTC ile Türkiye arasında çıkan ‘işletme’ krizi ise, perde gerisinde devam ediyor. Türkiye kanadı, suyun kamu denetiminde yap-işlet-devret yöntemiyle özel sektör eliyle yönetilmesini istiyor. KKTC ise, suyun Ada içindeki yönetiminin belediyeler eliyle yapılmasında ısrar ediyor. Sorun, KKTC'de iktidarda bulunan Cumhuriyetçi Türk Partisi'nin lideri ve eski Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat'ın Salı günü Ankara'ya yapacağı ziyarette masaya yatırılacak. Talat, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşecek ve suyun yanısıra Kıbrıs sorununda gelinen son aşamayı da ele alacak. Hürriyet
Kaynak: Dünya + Hürriyet
Eklenme tarihi: 17.10.2015
Ana Sayfa
Foto Galeri
Türkiye'den KKTC'ye ''Can Suyu''
