Üye girişi

Menü

İçerik

Güzellik yok, Orası Batı Afrika !…
Haziran 2011 son haftası, 8800 dwt kapasiteli, 1984 Japon yapısı, tek gemisi olan firmamıza ait gemiye iş daveti aldım. Gemi time charter’da, 4 Türkiye, bir İsrail limanı olmak üzere 5 yükleme ve 5 Orta Batı Afrika tahliye limanı yapmak üzere sefere bağlanmış. 23 Haziran, ilk yükleme limanı, Gemlik’te gemiye katıldım.,

Beklenenden uzun süren, pvc kaplı, 4490 ton, muhtelif çap ve boylarda çelik boru yüklemesini müteakiben Derince Limanı’na intikal ettik. İkinci yükleme limanı olan bu limanda, 6 adet, toplam 40 ton, boiler ve bir adet , 24 ton servis botunu güverte ve ambar kapakları üzerine yükledik. Kısa zamanda tamamlanan bu yükleme sonunda, üçüncü yükleme limanı, Nemrut’a intikal ettik.

Nemrut’ta, 800 ton çubuk ve hasır demir yüklemesini, yine kısa sürede tamamlayıp dördüncü yükleme limanı, Antalya’ya intikal ettik. Bu limanda, kamyonlara monteli sondaj makinaları, romörk kabinler, jeneratör, güneş enerji üretim üniteleri, çimento, muhtelif çap ve boyda plastik ve çelik borular, tekstil ürünleri, sondaj deterjanları olmak üzere, toplam 800 ton yükü, makinalar güverte ve ambar kapakları üzerine, diğerleri ambar içine olmak üzere yükledik. Bu arada Türkiye yüklemelerinde kaybedilen zaman ve dolaysıyla gecikme nedeniyle İsrail yüklememiz iptal edildi. Antalya yüklemesini tamamlayıp körfezi çıktık ve iki gün, kalan kapasiteye yük bağlanması için drifti müteakiben, bunkering limanı , Las Palmas’a intikal talimatı aldık. Buraya kadarki safhaların, boru yüklemesi hariç, hemen hemen tamamı gemi personel ve imkanlarıyla tamamlanmış olması nedeniyle ben kaleme alırken yoruldum…,

Yedi günü aşkın deniz geçiş seyrini müteakiben Las Palmas ikmal limanına vardık. Kiracımızın ödemedeki sorumsuz davranışı üç demirleme manevrasına, 2000 € extra maliyete ve dört gün yersiz zaman kaybına sebep olmuştur. Bu sadece zaman kaybı olmayıp bu kadar uzun süreli ikmal zaten yılgın olan personel üzerinde olumsuz etki ve düşünce yaratmış, yakılan yakıt, kumanya ve fw sarfı da hesaba katıldığında bayağı pahalıya malolmuştur.

İkmali takiben ilk tahliye limanımız Dakar/SENEGAL’e intikal ettik. İki gün demirde bekleme sonunda limana alındık. Bu limanda tug boat ve kılavuzluk hizmetleri yeterli, ancak pilotlar oldukça dikkatsiz ve sorumsuz , bu bakımdan dikkatli olmak ve devamlı ikazlamak gerekiyor. Liman otoriteleri en az üç kişilik gruplar halinde geliyorlar ve ikramları birer karton sigara, birer kasa meşrubat. Geminizin problemi yoksa meşrubat ikramını azaltabilirsiniz. Biz bu limanda güverte yükümüz olan 6 adet boyleri tahliye edip aynı gün limandan ayrıldık.

Şimdi rotamız ikinci tahliye limanımız, Ekvatoriyal Gine’nin Bata Limanı. Yedi günlük deniz geçişi sonunda vardık ve demirledik. Dört gün beklememiz olacağı bildirildi ve teyit edildi. Liman denize açık ‘’L’’ şeklinde , 4 büyük tonaj veya 6-7 küçük tonaj gemi kapasiteli, devlet gemileri ve doğal olarak yolcu gemileri öncelikli, devlet gemisi geldiğinde yanaşmış geminin tahliye operasyonu kesiliyor ve dirift yada demire çıkartılıyor. Mooring boat’a benzer küçük bir boat dışında tug boat imkanı yok, pilotlar Dakar pilotlarından daha dikkatli, özenli. Baş taraf yanaşılacak tarafın tersindeki demiri atıyor, kıç taraf nehir tipi sandala halat verip şamandıraya bağlıyor, yanaşılacak taraf swellerle rıhtımda paralanmasın diye 1,5 metre açık bırakılıyor. Bu limanda kirli fw’un cbm’si 8, temiz fw’un cbm’si 22 usd. Dolaysıyla ayrı bir fw tankınız var ise sadece makinanızda soğutma suyu olarak kullanmak üzere kirli fw ikmal edebilirsiniz. Barınılamayacak ölçüde sweller olduğunda gemiler rıhtımdan çıkartılıyor ve demir yada dirifte gönderiliyor. Liman otoriteleri yine kalabalık gruplar halinde geliyor, ikramları sigara ve meşrubat. Biz bu limanda 800 ton çubuk ve hasır demir tahliye ettik, yanaştığımız gün tahliyeyi tamamlayıp limandan ayrıldık. Ancak 4 gün olarak teyit edilmiş demirde bekleme süremiz maalesef 15 gün oldu. Bu limanda sebze, meyva ve diğer kumanya pahalı, gemiye gelen shipshandler ile pazarlık yapıp sebze, meyva fiyatlarını 3-3,5 usd civarına çekebilirsiniz. ,

Bata’da çok az miktarda sebze ve meyva ikmalini yapıp azalmış fw mevcudumuzla üçüncü tahliye limanımız, Kongo Cumhuriyeti’nin Pointe Noire Limanı’na hareket ettik. Bu liman için bir adet, 24 ton, servis botu tahliyemiz vardı. Liman içinde ve demirleyip gemi vinci ile tahliyeyi tamamladık. Limanda tug boat ve kılavuzluk hizmetleri yeterli. Ancak bizim tahliyemizin demirde olması ve o gün milli bayrama rastlamamız fw ikmalimizi engelledi. Ayrıca yanaşmadıkca fw ikmali yapmıyorlar. Liman otoriteleri yine kalabalık gruplar halinde geliyor ve ikramları yine sigara ve meşrubat.

Bata demir sahasında başladığımız fw kullanımı kısıtlamalarına devam ederek ve yeterli fw ikmali umuduyla ayrıldığımız Pointe Noire’den Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nin Matadi Limanı’na intikale geçtik ve 36 saat sonra, platformlar arasından, Boma limanına kadar kılavuzluk edecek pilotu almak üzere Banana(Kongo Nehri girişi)’ya varıp demirledik. Kongo Nehri’nde iki liman var, birincisi Boma olup geminizin süratine bağlı olarak 4,5-5 saat seyirle varılıyor. İkincisi ve bizim tahliye limanımız Matadi olup 3 saatlik seyir daha yapılarak varılıyor. Nehirde, yağış durumuna göre değişen 3-5 mil akıntılar var. Nehrin sığlık ve seyirde aşırı dikkatli olunması gerekli kısmı Banana ile Boma arasındaki kısmıdır. Nehirde trafik gün ışığında yapılıyor, dolaysıyla giriş için gün doğuş saatlerinde Banana’da olmak gerekiyor. Bu bölgenin en eziyetli limanları bunlar. Zira kılavuzlar iyi dil bilmiyor, tug ve mooring bot imkanları yok, manevralar kuvvetli akıntı nedeniyle sert, seri, gemi demir ve halatlarıyla akıntıdan yararlanılarak yapılıyor. Matadi’de sancaktan, Boma’da iskeleden yanaşılıyor. Piç kontrollu pervaneniz ve bow truster’ınız yok ise bahsettiğim tarafların tersine yanaşmayı veya şifting yapmayı sakın denemeyiniz, gemiyi abrayamazsınız. Dolaysıyla bu limanlara sefer yapacak gemilerin öncelikle;piç kontrollu, bow trusterlı, demir zincir ve balatalarının çok iyi durumda, dümen motorunun muhakkak çift ve seri, sahil kreyni imkanları yetersiz olduğundan gemi kreyn/vinçlerinin iyi durumda ve taşınan/taşınacak yükün ağırlığının üzerinde swl’ye sahip olması gerekmektedir. Vinç/kreyninizin kapasitesi üzerinde yük yüklemek zorunda kalırsanız Boma İçin iskele, Matadi için sancak tarafınıza yükleyiniz. Biz Matadide iskeleye yüklemiş olduğumuz 35,7 tonluk sondaj makinasını tahliye edemedik ve Boma’ya intikalle ilave bir tahliye limanı yapmak zorunda kaldık. Matadi’de 51 yaşında sabit bir sahil kreyni var, 40 ton kapasiteli ancak sancak taraftaki yükü tahliye edebiliyor, yattığı zaman swl açı limitinin çok dışına çıkıyor. Her iki limanda da seyyar kreyn, konteynır kreynı ayarlanabilir ancak yanaşılan tarafın tersine yatamaz ve dolaysıyla tahliye edemezler. Bu limanda beklenmeyen miktarda otorite elemanları geliyor. İkramları sigara ve meşrubat, en çok ikramı bu limanda sarf edersiniz. Kumanya 3-3,5 usd civarında, fw’ın cbm’si 6 usd olup çok iyi sudur. Biz Matadi’de Antalya’da yüklenen yüklerin tamamını tahliye ettik, 35,7 tonluk sondaj makinasını da Boma’da tahliye ettik.

Boma tahliyesi ile altıya çıkan, tahliye limanlarının sonuncusu olan Kamerun’un Douala Limanı’na 2,5 günlük seyir sonunda ulaştık, nehir içinde olan bu limana demir yerine kadar 2 saat kanal seyrini gemi kendisi yapıyor. Demirledik ve 4 günlük bekleme sonrası yine pilotun yönlendirmesi ile limana giriş kanalını pilotu alana kadar kendimiz geçtik. Bu liman Kongo’ya göre daha emniyetli ancak dikkat etmek gerekir, şamandıralar akıntı ile yer değiştiriyor veya kopup gidiyor. Limanda gemi trafiği yoğun, bu nedenle gemileri birbirine çok yakın bağlıyorlar. Kılavuzluk ve tug /mooring boat hizmetleri yeterli. Limanda muazzam bir otorite ordusu geliyor, her departmanı ayrı ayrı kabul etmek zorunda kalıyorsunuz. İkram yine sigara ve meşrubat ancak bunlarla yetinmiyorlar. Acenta, otoriteler, çöp ve sludge/bilge water alıcıları, shipshandler’ler ortak ve koordineli çalışıyorlar. Çok dikkatli olmak gerekiyor, verilen her hizmet karşılığında yüksek faturalar kesip ödenmesi yada yağlama yağı veya özellikle beyaz yada siyah boya olarak ödenmesini talep ediyorlar. Gemiden koparılacak bir şey kalmayıncaya ve ümitlerini yitirene kadar hergün otorite ziyaretçisi oluyor. Shore pass’lara dahi kişi başı 5 usd ücret acenta tarafından tahsil ediliyor. Zorunlu olmadıkça sludge/bilge water, çöp verme işlerini talep etmeyiniz. Kumanya genel olarak uygun, fw’ın cbm’si 2 usd, ikmal yapmaya uygun liman ancak teslimde dikkatli olmak gerekiyor, miktar ve kalitede eksikler oluyor. Tahliye limanlarımız içerisinde en yağmacı liman Douala oldu. Bu limanda, bir-iki posta ile, yoğun yağışlar ve yetersiz kara taşıyıcıları nedeniyle 8,5 günde 4490 ton, pvc kaplı, çelik boru tahliyesi yaptık ve geminin 08/2011 sayılı seferini, bir ayı aşkın zaman kaybı ile tamamladık.

Gemimin karşılaştığı sorunlara, çözümlerine bu makalemde değinmedim. Dört yükleme, bir ikmal ve altı tahliye limanı yapan gemimle, dönüş seferi olarak Fas’ın Agadir Limanı’ndan iş makinası yüklemek ve Derince’de tahliye etmek üzere 09/2011 seferine bağlandık. Derince tahliyesini müteakiben Tuzla’da havuza çıkıp teslim işlemleri sonrası gemiden ayrıldım.

Genelde profesyonel gemicilerin sefer bölgesi, geminin tip ve kondisyonu gibi konularda seçici olmaları beklenmez. Ancak pek çok gemicinin gitmekten çekindiği, Liberya’dan başlayıp Güney Afrika’ya kadar olan Batı Afrika sefer sahasında, yukarıdaki detaylara ilaveten aşağıdaki genel hususların da göz önünde bulundurulması ve bunlara gereken itinanın gösterilmesi gereklidir.

1. İmkanlar elverdiği ölçüde, akıntı ve hava/deniz şartları da değerlendirilerek kıyılardan en az 20 mil açık seyrediniz, varsa limanlara sepere edilmiş yaklaşma rotaları, yoksa dik açılı rotalarla giriniz. Tüm sığ ve orta sular balıkçı ağları ile denetimsiz çevrilmektedir. ,

2. Bu bölgeye çalışacak gemilerde genel kondisyon ve manevra kabiliyetlerinin yeterli düzeyde olması gereklidir. ,

3. Genel olarak gemi imkanlarını kullanmak istediklerinden geminin kreyn veya vinçlerinin yükleyeceği/tahliye edeceği yükleri kaldıracak swl’de olması gereklidir. ,

4. Limanlarda zorunluluk veya yüklenecek/tahliye edilecek yükün çalınma riskleri yoksa watchman kiralayıp boş yere ücret ödemeyiniz. Zira hırsızlar ambar ya da güvertede çalmaya değer yük varsa, taşıyabildikleri kadar alıyor, esas hırsızlar otoriteler, dolaysıyla giren-çıkanın sıkı kontrol ve takip edilmesi yeterlidir. ,

5. Kumanya ikmallerinde Türkiye yada Avrupa kalitesini bulamazsınız. Dolaysıyla bulunanın en iyisini alma gayreti içinde olunmalıdır. ,

6. Bölgeye çalışacak zabitanın sorumluluklarını, mürettebatın yükümlülüklerini çok iyi bilmesi, bunlardan kaçılmaması, gemicilik tecrübeleri yanında muhakkak uzak sefer tecrübelerinin olması, en önemlisi de uzun süre izinsiz çalışıp yılgın olmaması gereklidir. İmkansızlıklara, kısıtlamalara alışkın olmayan personelin bu bölgeye sefere gönderilmemesine özen gösterilmelidir. ,

7. Genel olarak liman otoriteleri ile herhangibir problem yaşanmamakta olup küçük ölçekli nakit veya ikramlar ile sorunlar aşılmaktadır. ,

8. Gibraltı çıkışı ile başlayıp aynı boğaza girene kadar, haftada, kişi başı bir tablet maleria tableti almak bölgede yaygın sıtmaya karşı korunmak açısından önemlidir. Liman sağlık otoriteleri de bu konuya özen gösteriyor ve hatta dağıtım listesi istiyorlar. ,

9. Pek ilgilenmemekle beraber, duyumlarım sonunda bölgede eğlence hayatının temiz, düzenli olmadığı, muhakkak gruplar halinde ve en azından pahalıda olsa acenta elemanlarının organizasyonundan yararlanmak gerektiği, böylece dolandırılma veya hırsızlık olaylarına maruz kalınmayacağı saptanmıştır. ,

10. Bölgenin sosyal yapısı ile ilgili izlenimler: Bölgede hakim sömürgeci ülkelerin dil, kültür, inanç ve hukuku temel olarak yerleştirilmiş olup İngiltere, Fransa, İspanya ve Portekiz etkin olarak sömürü sistemini devam ettirmektedir. Gerektiğinde iç savaşları tarafla başlatıp destekleyerek istedikleri yönetimi kurabilmektedirler. Çoğunluk dar gelirli ve fakir olarak yaşamaktadır. Sahip oldukları petrol ürünleri, doğal kaynak ve zenginliklerden yeterli pay alamadıkları belirgin şekilde gözlenmektedir. Kölelik ve sömürgecilik maalesef tarihin kirli sayfalarında kalmamış… Yeri geldiğinde de haydi fakir ve aç Afrika’ya yardım kampanyaları açılıyor… Yaşadıklarını hak ediyor olmalarına rağmen, sonu yaklaşmakta olan fani dünyada, bu insanları biraz kendi hallerine bırakıp kendilerine yetmeleri konusunda yardımlar yapılması gerektiği kanısındayım, kendilerine yeteceklerinden de eminim…,

Bölgeye çalışan ve/veya çalışacak olan gemicilerimizin yararlanması dileğimle. ,

Uykpt/Yaşar DERİN